Ψηφιακή Παιδεία

Οι έρευνες που αφορούν στα ιστολόγια παρουσιάζουν ένα σημαντικό εγγενές πρόβλημα, εφόσον δεν υπάρχει κάποιος μοναδικός, αναλυτικός και εξαντλητικός κατάλογος των εκπαιδευτικών ιστολογίων.

Είναι αδύνατον να προσδιοριστεί με ακρίβεια το πόσα και το ποια είναι τα ιστολόγια που ασχολούνται με εκπαιδευτικά θέματα. Πέρα από αυτή την αδυναμία δεν πρέπει να παραγνωρίζεται ο δυναμικός χαρακτήρας του μέσου. Καθημερινά ιστολόγια δημιουργούνται και ιστολόγια διαγράφονται.

Το μέγεθος της ελληνικής μπλογκόσφαιρας σε σχέση με την παγκόσμια είναι μικρό. Στο τέλος του 2011 η εταιρεία NM Incite κατέγραψε 181 εκατομμύρια ιστολόγια ανά τον κόσμο. Αν λάβουμε υπόψη μας ότι το 2006 υπολογίζονταν σε 36 εκατομμύρια, τότε αυτό σημαίνει ότι το bigbangτης μπλογκόσφαιρας συνεχίζεται; Αν συμβουλευτούμε την αναφορά της Technorati για την κατάσταση της μπλογκόσφαιρας θα διαπιστώσουμε ότι οι δημοσιεύσεις στα ιστολόγια έχουν αυξηθεί αλλά έχει μειωθεί ο αριθμός των επαγγελματιών που το ιστολόγιο ήταν η κύρια πηγή εισοδήματος τους. Οι εκπαιδευτικοί στην Ελλάδα όμως ποτέ δεν είδαν τα ιστολόγια ως πηγή βιοπορισμού. Τα κίνητρά τους είναι ανιδιοτελή, αφού στοχεύουν περισσότερο στη διάδοση πληροφοριών για την ενημέρωση των συναδέλφων τους.

Μπορεί τα ιστολόγια να «γεννιούνται» εύκολα αλλά δύσκολα διατηρούνται στη ζωή. Έχει μετακινηθεί το κοινό τους προς τα κοινωνικά δίκτυα; Η διάδοση του κινητού τηλεφώνου με διασύνδεση στο διαδίκτυο μας ωθεί στη μετεξέλιξη του μέσου στην κατηγορία των μικροιστολογίων; ΄Η μήπως η οικονομική κρίση έχει αφήσει τη σκιά της και στην περίπτωση των εκπαιδευτικών ιστολογίων;

Τα υψηλά ποσοστά εγκατάλειψης των εκπαιδευτικών ιστολογίων δείχνουν ότι η καινοτομία του ιστολογίου έχει αρχίσει να χάνει τη λάμψη της. Αυτό πιθανότατα σχετίζεται με την ταχύτητα διάδοσης της πληροφορίας. Οι χρήστες ζητούν ένα μέσο ταχύτερο, πιο ευσύνοπτο και πιο κοινωνικό. Σίγουρα η επέκταση των κοινωνικών δικτύων ενοχοποιείται σε μεγάλο βαθμό για αυτή τη στροφή. Η διάσπαση της προσοχής των αναγνωστών αυξάνεται λόγω του καταιγισμού της πληροφορίας. Καθώς το εύρος της προσοχής μειώνεται, οι αναγνώστες ζητούν συνοπτικότερα κείμενα και ταχεία διάδοση μέσω των κοινωνικών δικτύων. Για αυτό το λόγο βλέπουμε εφαρμογές επιμέλειας περιεχομένου (Scoop.it!, Pinterest) που βασίζονται στην οπτική επικοινωνία να ανθούν. Δεν είναι τυχαίο επίσης που τα ιστολόγια προτιμήθηκαν από ειδικότητες εκπαιδευτικών που βασίζουν τη διδασκαλία τους στο κείμενο (φιλόλογοι,θεολόγοι, δάσκαλοι). Πιθανόν ένας άλλος παράγοντας που έδρασε αποθαρρυντικά στη συνέχιση αρκετών ιστολογίων ήταν το χαμηλό επίπεδο ανατροφοδότησης της εκπαιδευτικής κοινότητας. Το ιστολόγιο είναι πρωτίστως ένα διαλογικό μέσο αλλά ο διάλογος μέσα στην εκπαιδευτική μπλογκόσφαιραείναι τουλάχιστον υποτονικός. Είναι αναμενόμενο λοιπόν το ότι αρκετά εκπαιδευτικά ιστολόγια δεν ενημερώνονται τακτικά και μετά το πρώτο διάστημα γνωριμίας με το μέσο παραμένουν ανενεργά. Άλλωστε όπως έχουν δείξει σχετικές έρευνες η διαδικτυακή παρουσία επηρεάζεται από την ταυτότητα της κοινότητας (Pluempavarn&Panteli,2007).
Ίσως είναι παρακινδυνευμένο με δεδομένη τη διαδικτυακή ρευστότητα να καταλήξουμε σε συμπεράσματα σχετικά με τα εκπαιδευτικά ιστολόγια. Ελπίζουμε στο μέλλον η έρευνα να κινηθεί προς τη δημιουργία μοντέλων συστηματικής προσέγγισής της αποτελεσματικής χρήσης των ιστολογίων ως εκπαιδευτικών εργαλείων.

Τερέζα Γιακουμάτου

Επιμορφώτρια Παιδαγωγικής αξιοποίησης ΤΠΕ

tgiakoum@sch.gr

πηγή