14 Φεβρουαρίου 2012

Τι άλλο καλέ μου (1925) - Δρακοπούλου Θεώνη (Ψευδώνυμο: Μυρτιώτισσα)



Τί άλλο, καλέ μου, ζητάς από μένα
και στέκεις θλιμμένος μπροστά στη μορφή μου,
αφου κι η καρδιά μου, αφού κι η ψυχή μου,
-κι ας είσαι νεκρός- πλημμυρούν από Σένα;

Τα θεία τραγούδια σου ένα προς ένα
τα ζει κάθε νύχτα η ψάλτρα φωνή μου,
γενήκαν αυτά μοναχή προσευχή μου,
αγνή προσευχή, γεννημένη από Σένα!

Γιατί με κοιτάζεις με μάτια θλιμμένα;
Λαμπάδα σου ανάβω την ίδια ψυχή μου
και μέρα τη μέρα σκορπά κι η ζωή μου
για Σένα, τα ρόδα της τα χλωμιασμένα.

* (τούτο το ποίημα γράφτηκε μάλλον για τον Λορέντζο Μαβίλη κι ανήκει στη ποιητική συλλογή της: "Κίτρινες Φλόγες" που εκδόθηκε πρώτη φορά το 1925, 13 χρόνια μετά τον θάνατο του.)
Τόπος Γέννησης: Κωνσταντινούπολη- Μπεμπέκι
Έτος Γέννησης: 1885
Έτος Θανάτου: 1968
Λογοτεχνικές Κατηγορίες: Πεζογραφία
Ποίηση
Μετάφραση
Μελέτη
Παιδική λογοτεχνία
Βιογραφικό Σημείωμα

ΜΥΡΤΙΩΤΙΣΣΑ (1885 -1968)
Η Μυρτιώτισσα (λογοτεχνικό ψευδώνυμο της Θεώνης Δρακοπούλου) γεννήθηκε στο προάστιο της Κωνσταντινούπολης Μπεμπέκι. Ο πατέρας της ήταν διπλωμάτης και έξι χρόνια μετά τη γέννηση της Θεώνης διορίστηκε γενικός πρόξενος της Ελλάδας στην τουρκοκρατούμενη τότε Κρήτη, όπου μετακόμισε μαζί με την οικογένειά του. Μετά από παραμονή δυο χρόνων στο νησί εγκαταστάθηκαν οριστικά στην Αθήνα, όπου η Θεώνη φοίτησε στη Σχολή Χιλλ της Πλάκας. Από μαθητική ηλικία είχε κλίση προς την ποίηση και το θέατρο. Πήρε μέρος σε ερασιτεχνικές παραστάσεις αρχαίου δράματος και συνεργάστηκε με τη Νέα Σκηνή του Κωνσταντίνου Χρηστομάνου. Μετά από σύντομη διακοπή της ενασχόλησής της με το θέατρο, λόγω αντίδρασης της οικογένειάς της, συνέχισε τις δραματικές σπουδές της στο Παρίσι (Κρατική Δραματική Σχολή), όπου εγκαταστάθηκε μετά το γάμο της με το Σπύρο Παππά, με τον οποίο απέκτησε ένα γιο το Γιώργο, ο οποίος σταδιοδρόμησε στο ελληνικό θέατρο. Στην Ελλάδα επέστρεψε μετά από μερικά χρόνια μετά το τέλος του βραχύβιου γάμου της και εργάστηκε ως καθηγήτρια απαγγελίας στο Ωδείο Αθηνών. Καθοριστική για την ποιητική της έκφραση στάθηκε η γνωριμία και ο έρωτάς της με τον ποιητή Λορέντζο Μαβίλη. Μετά τον δραματικό θάνατο του τελευταίου στη μάχη του Δρίσκου το 1912 η Μυρτιώτισσα στράφηκε στην παλιά της αγάπη για να εκφράσει τον πόνο της. Το 1919 κυκλοφόρησε η πρώτη της ποιητική συλλογή με τίτλο Τραγούδια. Σημαντική για τη ζωή της στάθηκε επίσης η βαθιά φιλία που τη συνέδεε με τον Κωστή Παλαμά, οποίος στάθηκε καθοδηγητής της. Τιμήθηκε με κρατικά βραβεία ποίησης (το 1932 για τα Δώρα της αγάπης και το 1939 για τις Κραυγές). Μετά τον πρόωρο χαμό του γιου της εξέδωσε το βιβλίο Ο Γιώργος Παππάς στα παιδικά του χρόνια (1962). Πέθανε στην Αθήνα. Η ποίηση της Μυρτιώτισσας κυριαρχείται από έντονο λυρισμό, ενώ συχνά θέματά της είναι η φύση και το δίπτυχο έρωτας-θάνατος.

1. Για περισσότερα βιογραφικά στοιχεία της Μυρτιώτισσας βλ. Μαυροειδή – Παπαδάκη Σοφία, «Μυρτιώτισσα», Μεγάλη Εγκυκλοπαίδεια της Νεοελληνικής Λογοτεχνίας10. Αθήνα, Χάρη Πάτση, χ.χ. και Μερακλής Μ.Γ., «Μυρτιώτισσα», Η ελληνική ποίηση· Ρομαντικοί – Εποχή του Παλαμά - Μεταπαλαμικοί· Ανθολογία – Γραμματολογία, σ.490-491. Αθήνα, Σοκόλης, 1977.


Ενδεικτική Βιβλιογραφία
• Καλαντζοπούλου Βίκυ, «Μυρτιώτισσα», Παγκόσμιο Βιογραφικό Λεξικό7. Αθήνα, Εκδοτική Αθηνών, 1987.
• Καραντώνης Αντρέας, «Η Μυρτιώτισσα», Από τον Σολωμό ως τον Μυριβήλη (λογοτεχνικά μελετήματα), σ.310-334. Αθήνα, Εστία, χ.χ.
• Μαυροειδή – Παπαδάκη Σοφία, «Μυρτιώτισσα», Μεγάλη Εγκυκλοπαίδεια της Νεοελληνικής Λογοτεχνίας10. Αθήνα, Χάρη Πάτση, χ.χ.
• Μερακλής Μ.Γ., «Μυρτιώτισσα», Η ελληνική ποίηση· Ρομαντικοί – Εποχή του Παλαμά - Μεταπαλαμικοί· Ανθολογία – Γραμματολογία, σ.490-491. Αθήνα, Σοκόλης, 1977.
• Παράσχος Κλέων, «Μυρτιώτισσας: Κραυγές», Νέα Εστία27, ετ.ΙΔ΄, 1η/2/1940, αρ.315, σ.185-186.
• Ταρσούλη Αθηνά, «Θεώνη Δρακοπούλου – Μυρτιώτισσα», Ελληνίδες ποιήτριες, σ.91-107. Αθήνα, 1951.
• Φαλαγγά - Γεωργίου Μαρία, «Στιγμές και γνώμες της Μυρτιώτισσας (ένας χρόνος από το θάνατό της)», Νέα Εστία86, ετ.ΜΓ΄, 15/8/1969, αρ.1011, σ.1176-1179.
Αφιερώματα περιοδικών
• Νέα Εστία84, ετ.ΜΒ΄, 1η/10/1968, αρ.990.
• Πρωτότυπη Φιλολογική Επιθεώρηση1-2, 1969.




Εργογραφία
(πρώτες αυτοτελείς εκδόσεις)

Ι.Ποίηση
• Τραγούδια. Αθήνα, Τύπος, 1919.
• Κίτρινες φλόγες. Αθήνα, 1925.
• Τα δώρα της αγάπης. Αθήνα, 1932.
• Κραυγές. Αθήνα, 1939.
ΙΙ.Πεζογραφία
• Ο Γιώργος Παππάς στα παιδικά του χρόνια. Αθήνα, 1962.
ΙΙΙ.Ανθολογίες
• Ελληνικά ποιήματα, κατάλληλα για απαγγελία. Αθήνα, 1921.
• Παιδική ανθολογία1-2. Αθήνα, 1930.
ΙV. Μεταφράσεις
• Κοντέσσα ντε Νοάιγ, Ποιήματα· Μετάφραση Μυρτιώτισσας. Αθήνα, 1928.
• Ευριπίδη, Μήδεια. Αθήνα, 1932.
V. Συγκεντρωτικές εκδόσεις
• Ποιήματα. Αθήνα, 1953.
• Μυρτιώτισσας Άπαντα (με πρόλογο του Τάσου Αθανασιάδη και εισαγωγή του Ανδρέα Καραντώνη). Αθήνα, Alvin Redman Hellas, 1965.

Επιπλέον Πληροφορίες
Αρχείο του λογοτέχνη υπάρχει στο Ελληνικό Λογοτεχνικό και Ιστορικό Αρχείο (Ε.Λ.Ι.Α.)
πηγή

Δεν υπάρχουν σχόλια:

back to top