Μητέρα Ρέα Κυβέλη

H Κυβέλη είναι η Ρέα / Αερ / Ηρα / στην Φρυγία. Τα επίθετα που την χαρακτηρίζουν είναι η Πανπότνια, Ισόδρομη καθώς και το Δεσποινα Θεών.  Η λατρεία της Κυβέλης πρωτοξεκίνησε στην Μικρά Ασία , κοντά στην Πέργαμο. Συχνά αναφέρετε ως θεά Ρέα ή ΙΔΑΙΑ, ή μήπως (ΙΔΕΑ) την μητέρα του Δια και ήταν γνωστή με πολλά προσωνύμια, όπως και το Μεγάλη Μητέρα. Ναός της ήταν κοντά στην Τροία, στο όρος Ίδη. Αλλα και το Ιδαίον Αντρον στην Κρήτη.

Suda, Lexicon
Alphabetic letter kappa, entry 2602, line 1

<Κυβέλη:> ἡ Ῥέα. παρὰ τὰ Κύβελα ὄρη· ὀρεία γὰρ ἡ θεός·

<Κυβελίοις:> τοῖς τῆς Ῥέας. Κυβέλη γὰρ ἡ Ῥέα. Γαλαίῳ

Κυβέλης ὀλολύγματι. <Κύβελα> γὰρ ὄρη Φρυγίας, ἔνθα ἐτιμᾶτο.

<Κυβεύειν:> κύβον ῥίπτειν, εἰς κίνδυνον προπηδᾶν. μὴ παρα-

βάλλεσθαι κυβεύειν τῷ βίῳ.

<Κυβήβη:> ἡ θεῶν μήτηρ. καὶ <Κυβιστᾶν> κυρίως τὸ ἐπὶ κεφα-

λὴν ῥιπτεῖν. Ὅμηρος· κύμβαχος ἐν κονίῃσιν. ἐπεὶ οἱ μανιώδεις περὶ

τὴν κεφαλὴν πάθους γινομένου τοιοῦτοι γίνονται. ὅθεν καὶ τὴν μητέρα

τῶν θεῶν ἀπὸ τοῦ ἐνθουσιασμοῦ Κυβήβην λέγουσιν· αἰτία γὰρ ἐνθου-

Πατρίδα της λατρείας της ήταν η πόλη Πεσσινούντα στην Άνω Φρυγία. Στην αρχή απεικονιζόταν και λατρευόταν ως κομμάτι μαύρης πέτρας(μετεωρίτη) και υπήρχε  άγαλμα της να κάθετε σε άρμα που το σέρνουν λέοντες. Στην Πεσσινούντα όμως η Ρέα Κυβέλη ταυτίζεται και με την Άγδιστην και με μια σειρά άλλες ονομασίες που της αποδίδονται όπως Κυβέλην, Πεσσινουντίδα, Δινδυμήνην κλπ

 Strabo Geogr., Geographica
Book 10, chapter 3, section 12, line 4

Οἱ δὲ Βερέκυντες Φρυγῶν τι φῦλον καὶ ἁπλῶς οἱ Φρύγες καὶ τῶν Τρώων οἱ περὶ τὴν Ἴδην κατοικοῦντες Ῥέαν μὲν καὶ αὐτοὶ τιμῶσι καὶ ὀργιάζουσι ταύτῃ, μητέρα καλοῦντες θεῶν καὶ Ἄγδιστιν καὶ Φρυγίαν θεὸν μεγάλην, ἀπὸ δὲ τῶν τόπων Ἰδαίαν καὶ Δινδυμήνην καὶ Σιπυληνὴν καὶΠεσσινουντίδα καὶ Κυβέλην [καὶ Κυβήβην]. 

Pausanias Perieg., Graeciae descriptio
Book 1, chapter 4, section 5, line 12

 Πεσσινοῦς δ' ἐστὶν ἐμπόριον τῶν ταύτῃ μέγιστον, ἱερὸν ἔχον τῆς μητρὸς τῶν θεῶν σεβασμοῦμεγάλου τυγχάνον· καλοῦσι δ' αὐτὴν Ἄγδιστιν. οἱ δ' ἱερεῖς τὸ παλαιὸν μὲν δυνάσται τινὲς ἦσαν,ἱερωσύνην καρπούμενοι μεγάλην, νυνὶ δὲ τούτων μὲν αἱ τιμαὶ πολὺ μεμείωνται, τὸ δὲ ἐμπόριον συμμένει· κατεσκεύασται δ' ὑπὸ τῶν Ἀτταλικῶν βασιλέων ἱεροπρεπῶς τὸ τέμενος ναῷ τε καὶ στοαῖς λευκολίθοις· ἐπιφανὲς δ' ἐποίησαν Ῥωμαῖοι τὸ ἱερόν, ἀφίδρυμα ἐνθένδε τῆς θεοῦ μεταπεμψάμενοι κατὰ τοὺς τῆς Σιβύλλης χρησμούς, καθάπερ καὶ τοῦ Ἀσκληπιοῦ τοῦ ἐν Ἐπιδαύρῳ. ἔστι δὲ καὶ ὄροςὑπερκείμενον τῆς πόλεως τὸ Δίνδυμον, ἀφ'

οὗ ἡ Δινδυμηνή, καθάπερ ἀπὸ τῶν Κυβέλων ἡ Κυβέλη. πλησίον δὲ καὶ ὁ Σαγγάριος ποταμὸς ποιεῖται τὴν ῥύσιν·

Στην πόλη Κύβελα της Φρυγίας η λατρεία της "Μεγάλης Μητέρας" είχε πάρει πρώτη  μορφή έγινε για την εποχή της παγκόσμια γνωστή. Έτσι, σε ολάκερο τον Μεσογειακό χώρο έγινε πασίγνωστη η "Ρέα" της πόλης "Κύβελα", η οποία σύντομα έφτασε να αναφέρεται ως "Ρέα Κυβέλη" από τον Λαό, κατά το σύγχρονο "Παναγία Τηνειακή" ή "Παναγία Σουμελά"  όπου το Σουμελα/Σεμέλη-α, μπορεί κάλλιστα να είναι παραφθορά του Cυbela, Sumela  ή Cybela…

Η Μεγάλη Μητέρα και η λατρεία της είναι γνωστή από τα νεολιθικά τουλάχιστον χρόνια στον χώρο του Αιγαίου και αποτελεί προεξέχουσα μορφή και επίκεντρο λατρείας στους τόπους που αποικίστηκαν και γνώρισαν επιρροή από τους Πρωτοέλληνες. Μεγάλη έξαρση αποκτά η λατρεία στα Μινωικά χρόνια και έκτοτε, παρότι φαινομενικά εκτοπίστηκε από την λατρεία του υιού Δία, στην πράξη όμως παρέμεινε κυρίαρχη στα κλασσικά χρόνια, παραμένοντας προεξέχουσα και ζωντανή μέχρι σήμερα με την μορφή της "Παναγίας".

Η Μεγάλη Μητέρα, η Ρέα, είναι ταυτόχρονα η Ουράνια Μητέρα, η πρωταρχική Γαία

Η  Μητέρα, η ουράνια Μητέρα αποκαλούμενη και "Πλατυτέρα των ουρανών" καθότι εκύησε τον ίδιο τον Υιό - Θεό, είναι η Μεγάλη Μητέρα "Ρέα", η οποία προσομοιάζεται και ως απέραντη θάλασσα που γεννά τα πάντα. Από το αρχέγονο όνομα για την θάλασσα "Μάρα – Μα-ρέα" προέκυψε το όνομα της υπέρτατης θεάς "Ρέας", αλλά και το όνομα της υπέρτατης Μητέρας "Μαρίας", της Μητέρας του Υιού θεού, όπως την συναντάμε στον ίδιο αρχέγονο μύθο, αλλά διαστρεβλωμένο.

Η ουράνια θάλασσα ΜαΡέα, Μα - Ρέα, Μαμά - Ρέα, Μητέρα – Ρέα, σύζυγος Κρόνου ως η θηλυκή έκφραση του πανγεννήτορα Κ/Χρόνου. 

Στον ναό της υπήρχε άγαλμά της, καθώς και ένας μαύρος λίθος. Αρχαία σύμβολα και αντιστοιχίες του Κρόνου, ο μαύρος λίθος, καθώς ο ίδιος ο Κρόνος παρουσιάζεται ως κατάμαυρος εξωτερικά, αλλά κάτασπρος εσωτερικά! 

Έτσι, η λατρεία της Μεγάλης Μητέρας Ρέας/Ροής- (θηλυκής μορφής του Κρόνου/ροής) συνοδεύτηκε από το έμβλημα σύμβολο του κατάμαυρου λίθου.

Ένα Ρωμαϊκό γλυπτό  αφιερωμένο στην Cybebe,  που ερμηνεύεται από τους σύγχρονους μελετητές και ως Κυβέλη.

Κάποιοι ερευνητές υποστηρίζουν ότι το όνομα Κυβέλη είναι παραφθορά της ΚUBABA.  Η KUBABA είναι η μόνη βασίλισσα στο Σουμερίων σε έναν κατάλογο βασιλιάδων, ο οποίος δηλώνει ότι  βασίλεψε για 100 χρόνια - περίπου στο πρώιμη περίοδο (περίπου 2500 - 2330 π.Χ.), της ιστορίας των  Σουμερίων.

Προσκυνήματά της και ιερά  εξαπλώθηκαν προς τιμήν της  σε όλη τη Μεσοποταμία. Αλλού ταυτίζεται με την Κebat, ή Hepat , ένα τίτλο της Μητέρας Θεάς την Hannahannah Αννατ (από Hurrian Hannah, "μητέρα"). Abdi-Kheba (= η υπηρέτης του Kheba), κατά 1350 π.Χ..

 Η Kubaba έγινε η προστάτιδα  θεά που προστάτευε την αρχαία συριακή πόλη Carchemish στο άνω Ευφράτη , στα τέλη της δεκαετίας Hurrian – Πρώιμη περίοδο των  Χετταίων. Στο Μουσείο Αρχαιοτήτων της Ανατολίας  στην Άγκυρα , το υπάρχει άγαλμα της να κάθεται, φορώντας ένα κυλινδρικό κεφαλόδεσμο, κρατώντας ένα κυκλικό καθρέφτη στο ένα χέρι και η παπαρούνα κάψουλα ή ρόδι στο άλλο.  Η  λατρεία της αργότερα εξαπλώθηκε και το όνομά της ήταν προσαρμοσμένα   ως την κύρια θεά των Χετταίων-βασίλεια διάδοχος στην Ανατολία , που αργότερα εξελίχθηκε στο φρυγικό Matar (μητέρα) ή Matar kubileya, του οποίου η εικόνα με επιγραφές εμφανίζονται σε λαξευτό γλυπτά.

Το όνομα  της στην Λυδία ήταν Kuvav ή Kufav που Ίωνες Έλληνες μεταγράφουν από  Kybêbê σε Κυβέλη  

Η περιοχή που λατρεύετε βρίσκεται βρίσκεται μεταξύ της Τουρκίας και της Συρίας και ονομάζετεCarchemish, or "Karkemish στα ελληνικά Ευρωπός ή Europus… σημαντική πόλης της Ασσυριακής αυτοκρατορίας. Αργότερα στην περιοχή θα έχουμε σημαντική μάχη  περιοχή μεταξύ των Βαβυλωνίων και Αιγυπτίων. Η πόλη  που λέγεται ότι είναι γνωστή στους ντόπιους ως Jarablos (επίσης Jarâblos) η σύνδεσή του με την βιβλική πόλη της Jerablus μια παραφθορά  της μορφή του ονόματος είναι Djerabis. Carchemish, ή  Κάρχεμις  όπως είναι γνωστή από τη Βίβλο και στα ελληνορωμαϊκά χρόνια ως Ευρωπός  ή  Carablus, Σήμερα  είναι η τουρκική πόλη Karkamis που βρίσκεται σήμερα στα σύνορα Τουρκίας & Συρίας

 <Ῥάγα,> πόλις ἐν Μηδίᾳ [τὸ ἐθνικὸν τῆς μὲν Ῥαγός Ῥάγιος, τῆς δὲ Ῥάγαι Ῥαγηνός ὡς Καρρηνός.]ἐκτισμένη ὑπὸ Σελεύκου τοῦ Νικάτορος. ἐκαλεῖτο δὲ <Εὐρωπός.> μετωνομάσθη

δὲ καὶ <Ἀρσάκη> ἀπὸ Ἀρσάκου βασιλέως Περσῶν.  (Stephanus Gramm., Ethnica (epitome) Page 542, line 11)

 <Εὐρώπη,> ἡ χώρα, ἐκ τῆς Φοίνικος θυγατρὸς [ἢ] τοῦ Ἀγήνορος. λέγεται καὶ <Εὐρώπεια,> καὶ διὰτοῦ <ι> <Εὐρωπία> παρὰ Σοφοκλεῖ Αἰχμαλώτισι “καὶ νησιώτας καὶ μακρὰς Εὐ-

ρωπίας”. καὶ Εὐριπίδης ἐν Θησεῖ “σχεδὸν παρ' αὐτοῖς κρασπέδοις Εὐρωπίας”. ὁ οἰκῶν Εὐρωπαῖος,καὶ θηλυκὸν καὶ οὐδέτερον, καὶ Εὐρωπίς.

 <Εὐρωπός,> πόλις Μακεδονίας, ἀπὸ Εὐρωποῦ τοῦ Μακεδόνος καὶ Ὠρειθυίας τῆς Κέκροπος. ἔστι καὶ Συρίας ἄλλη.

τὸ ἐθνικὸν Εὐρωπαῖος. ἔστι καὶ ἄλλη Καρίας, ἣν Ἰδριάδα  ἀπὸ Ἰδριέως τοῦ Χρυσάορος. τὸ ἐθνικὸν Εὐρώπιος ὡς Ὠρώπιος.   (Stephanus Gramm., Ethnica (epitome) Page 287, line 14)

Ούτως η άλλως η Κυβέλη/Ρέα/Αγδιστη/Δινδυμηνην κλπ λατρεύεται σε ιερά εντός  Σπηλαίων και επάνω σε Όρη, όπου συνήθως στις τοποθεσίες βρίσκεται κοντά και ο τάφος του αγαπημένου υιού.

Του Αττη για την Φρυγική Κυβέλη και τον Ζευς-Δια για την Κρητική Ρέα-Κυβέλη

Pindarus Lyr., Olympia
Ode 5, line 18

Γʹ Σωτὴρ ὑψινεφὲς Ζεῦ, Κρόνιόν τε ναίων λόφον τιμῶν τ' Ἀλφεὸν εὐρὺ ῥέοντα Ἰδαῖόν τε σεμνὸνἄντρον,
⸏ἱκέτας σέθεν ἔρχομαι Λυδίοις ἀπύων ἐν αὐλοῖς, αἰτήσων πόλιν εὐανορίαισι τάνδε κˈλυταῖς
δαιδάλλειν, σέ τ', Ὀλυμπιόνικε, Ποσειδανίοισιν ἵπποις ⸏ἐπιτερπόμενον φέρειν γῆρας· εὔθυμον ἐς τελευτάν
υἱῶν, Ψαῦμι, παρισταμένων.

Phil., Fragmenta  Page 174, line 8

 Porph. VP 17 εἰς δὲ τὸ Ἰδαῖον καλούμενον ἄντρον καταβὰς (sc. ὁ Πυθαγόρας) ἔρια ἔχων μέλανα τὰςνομιζομένας τρὶς ἐννέα ἡμέρας ἐκεῖ διέτριψεν
καὶ καθήγισεν τῷ Διὶ τόν τε στορνύμενον αὐτῷ κατ' ἔτος θρόνον ἐθεάσατο, ἐπίγραμμά τ' ἐνεχάραξενἐπὶ τῷ τάφῳ ἐπιγράψας ‘Πυθαγόρας τῷ Διί’, οὗ ἡ
ἀρχή·
 ὧδε θανὼν κεῖται Ζάν, ὃν Δία κικλήσκουσιν.

Pausanias Perieg., Graeciae descriptio Book 1, chapter 4, section 5, line 12

ταύτην τε δὴ τὴν Ἄγκυραν εἷλον καὶ Πεσσινοῦντα <τὴν> ὑπὸ τὸ ὄρος τὴν Ἄγδιστιν, ἔνθα

καὶ τὸν Ἄττην τεθάφθαι λέγουσι.

Οταν ο Αννίβας στο πέρασμα του κατέστρεφε πόλεις και χωριά, πλησιάζοντας την Ρώμη, οι Ρωμαίοι κατέφυγαν σε μια προφητεία, σύμφωνα με την οποία η Ρώμη θα σωζόταν μόνο άμα έφερναν στην πόλη την λατρεία της μεγάλης μητέρας του όρους Ίδη.

Έκαναν λοιπόν συμφωνία με τον Άτταλο, πρώτο βασιλιά της Περγάμου και του επετράπη να μεταφέρουν στην Ρώμη, τόσο το άγαλμα, όσο και τον μαύρο μετεωρίτη, σύμβολο της Κυβέλης.

Υπήρξε ο μεγαλύτερος σιδερένιος μετεωρίτης του αρχαίου κόσμου, ένα τεράστιο αντικείμενο ύψους 16 πόδια και βάρους πολλούς εκατοντάδες τόνους και λατρευόταν ως το Simulacrum (Ομοίωμα)  της Κυβέλης

Ήταν γνωστή και ως Kubaba ,το οποίο προέρχεται από το κυβικό σχήμα του μαύρου μετεωρίτη. Απεικονίζεται συνήθως καθισμένη σε θρόνο ή άρμα με 2 λεοπαρδάλεις ή 2 λιοντάρια αριστερά και δεξιά. Στο κεφάλι της φορούσε στέμμα που παρίστανε πύργους

Για 13 χρόνια απο το 204 π.Χ. μέχρι το 191 π.Χ. έχτισαν στο Vatican Hill (στον λόφο που είναι χτισμένο σήμερα το Βατικανό) λόγω της γεωγραφικής σχέσης του με τον λόφο του Καπιτωλίου, στο κέντρο της Ρώμης εναν τεράστιο ναό μήκους 200 ποδιών προς τιμήν της Μagna Mater,οπως την ονόμαζαν οι Ρωμαίοι, της ιερής προστάτιδας της πόλης.

Την εποχή του πάπα Βιγιλίου (537 -555),ο ναός της Κυβέλης (Phrygianum ), μετονομάστηκε σε Αγιο Πέτρο. Το 1505 κατεδαφίστηκε εντελώς κάτω απο τις οδηγίες του Πάπα Ιούλιου Β', όπου χτίστηκε στην θέση του η Βασιλική του Άγιου Πέτρου.

Ο ναός της  Κυβέλη –μαύρου λίθου έδωσε την θέση της στον ναό Βασιλική του  Άγιο Πέτρο/ Πέτρα. Mπορείτε να συνδέσετε και το παρακάτω κείμενο του Ευαγγελίου:

 « Και αποκριθείς ο Ιησούς είπε προς αυτόν...Και εγώ δε σοι λέγω ότι συ είσαι Πέτρος, και επί ταύτης της πέτρας θέλω οικοδομήσει την εκκλησίαν μου, και πύλαι άδου δεν θέλουσιν ισχύσει κατ' αυτής. Και θέλω σοι δώσει τα κλειδία της βασιλείας των ουρανών, και ο, τι εάν δέσης επί της γης, θέλει είσθαι δεδεμένον εν τοις ουρανοίς, και ο, τι εάν λύσης επί της γης, θέλει είσθαι λελυμένον εν τοις ουρανοίς.»,  Ματθαίος 16:16-19

Παρένθεση : Στα πρώτα κείμενα – θυμίζω  ότι είδαμε ούτως η άλλως ότι η ΣΕΜΕΛΗ ταυτίζεται και με την ΘΕΜΕΛΗ με την αλλαγή του Σ σε Θ και το Συμέλη/α σε Θυμέλη/α …

Θυμέλη όμως είναι ο βωμός, το θυσιαστήριο, αλλά και η θυσία και το θύμα όπως και η σκηνή του Θεάτρου. Μια βωμοειδής εξέδρα, σκηνή, αλλα και ο βωμός του Διονύσου στο κέντρο της ορχήστρας του αρχαίου θεάτρου… περι θεάτρου, τραγωδιας κλπ σε κάποιο άλλο κείμενο

Θεμέλη, Σεμέλη, η Γή [της δε Γής Θεμέλης προσαγορευομένης, δια το εις αυτήν πάντα καταθεμελιούσθαι Σεμέλην οι ποιηταί προσηγορεύκασι //ΙωανΛαυρΛυδ.book 4, 51:10],

Θεμέλη δίνεται επίσης ως είναι η ονομασία του βωμού των αρχαίων ελληνικών θεάτρων, στο κέντρο της ορχήστρας, όπου στεκόταν ο κορυφαίος του χορού όμως η Θεμέλη είναι παράγωγο εκ του Θεμελιόω ( Βάζω θεμελιο, θεμελιώνω, ιδρύω, βασίζω, εδραιώνω, στηρίζω γερά κλπ.

Θεμελιούχος επίθετο του Ποσειδώνα/Ποσειδάωνα ο συγκρατών τα θεμέλια…  και πως η Σεμέλη δεν είναι παρά ένας Θεμελιώδης λίθος.

 Ο ακρογωνιαίος λίθος μέσα από την την οποία θα λάβει «σάρκα» ο υιός της Διόνυσος ο ίδιος αθάνατος γεννημένος από θνητή μητέρα… και τώρα και οι δύο θεοί είναι (άθάνατον θνητή• νϋν δ' αμφότεροι θεοί εΐσιν". Ησιόδου "Θεογονία" 940 – 943 ) τέλος Παρένθεσης 

Παρά τις ανασκαφές όμως η μαύρη πέτρα δεν βρέθηκε ποτέ.

Αντιθέτως μια άλλη θρησκεία δημιουργήθηκε με βάση την ύπαρξη μιας μαύρης πέτρας.
Η μαύρη πέτρα της Μέκκα: Σύμφωνα με την Ισλαμική παράδοση, η μαύρη πέτρα είναι από την εποχή του Αδάμ και της Εύας και έχει την ικανότητα να καθαρίζει τους πιστούς και να απορροφά τις αμαρτίες τους. Η παράδοση αναφέρει ότι η πέτρα βρέθηκε από τον Αβραάμ (Ιbrahim) και τον γιο του Ισμαήλ (Ιsmail) οι οποίοι έχτισαν έναν τετράγωνο ναό, την Κάαμπα. Είναι ο ανατολικός ακρογωνιαίος λίθος της Κάαμπα (που σημαίνει κύβος.)

Η Κάαμπα, στα αραβικά: الكعبة‎ ​ (αλ Κάμπα, που σημαίνει "ο κύβος"), είναι ένα οικοδόμημα που βρίσκεται μέσα στο τζαμί  που είναι γνωστό ως Μασγίντ αλ Χαράμ στη Μέκκα.

Η Κάαμπα είναι ο αγιότερος τόπος του Ισλάμ. 

Η κίμπλα, η κατεύθυνση προς την οποία στρέφονται οι Μουσουλμάνοι όταν προσεύχονται, είναι η κατεύθυνση προς την Κάαμπα.

Σύμφωνα με το Κοράνι, πιστεύεται ότι οικοδομήθηκε από τον Ιμπραήμ ( Αβραάμ) και τον γιο τουΙσμαήλ. Είναι κυβοειδές οικοδόμημα φτιαγμένο από γρανίτη. Ο προς τα ανατολικά θεμέλιος λίθος της Κάαμπα περιλαμβάνει τον Μαύρο Λίθο (στα αραβικά, αλ Χατζαρού λ' Ασγουάντ) ο οποίος θεωρείται γενικά ότι είναι υπόλειμμα μετεωρίτη 

Η πέτρα είναι περίπου 30 εκατοστά σε διάμετρο και 1,5 μέτρο ύψος πάνω από το έδαφος.
Η αρχική πέτρα διαμελίστηκε σε κομμάτια κατά την διάρκεια του Μεσαίωνα. Τα κομμάτια κρατούνται ενωμένα με ένα ασημένιο σύνδεσμο.
Στην αρχή η πέτρα ήταν άσπρη, αλλά η παράδοση λέει ότι μαύρισε απορροφώντας τις αμαρτίες των πιστών, στην πραγματικότητα πρόκειται περί οξυγόνωσης του μετεωρίτη.
Πριν την εξάπλωση του Ισλάμ στην περιοχή υπήρχε η λατρεία της Μεγάλης μητέρας, γνωστής ως Al'Lat, πρόκειται περί τριπλής σεληνιακής θεότητας, η λατρεία της οποίας έχει περάσει και στον σημερινό Ισλάμ αφού οι ιμάμηδες που προσέχουν το προσκύνημα της Μέκκα, ονομάζονται Beni Shaybah, που σημαίνει γιοι της αρχαίας μητέρας.

Η θεότητα αυτή λατρευόταν ως μια μαύρη πέτρα, όπως ακριβώς ήταν και η λατρεία της Κυβέλης, η οποία πέτρα καλυπτόταν από ένα πέπλο, όπως ακριβώς συμβαίνει και σήμερα στην Κάαμπα. Αντιπροσωπεύει τις φάσεις της σελήνης, η Q're για την ημισέληνο, η Al'Uzza, η "δυνατή" για την πανσέληνο και η Al'Menat η "σοφή".

Η Ισλαμική παράδοση αναγνωρίζει τις 3 αυτές θεότητες, αλλά τις αναφέρει ως κόρες του Αλλάχ.
Σύμφωνα με τους επιστήμονες, η Κάαμπα είναι ευθυγραμμισμένη με τις φάσεις της σελήνης και συγκεκριμένα με την ημισέληνο και την ανατολή του Κανωπού, το φωτεινότερο άστρο μετά τον Σείριο.
Η ημισέληνος είναι ένα αρχαίο σύμβολο της παρθένας θεάς που το βρίσκουμε στις σημαίες πολλών Ισλαμικών κρατών, όπως η Τουρκία, η Τυνησία, η Μαυριτανία και συνοδεύεται από ένα αστέρι που υποστηρίζεται ότι είναι ο Κανωπός. Οι θεότητες που χρησιμοποιούσαν την ημισέληνο ως σύμβολο ήταν η Άρτεμης και η Ίσιδα. 

πηγή