Οι απόφοιτοι της κρίσης

Ένα αφιέρωμα στους «απόφοιτους της κρίσης» στην Ευρώπη ετοίμασε το Associated Press. Πρόκειται για νέους ανθρώπους που αποφοίτησαν πρόσφατα ή αναμένεται να αποφοιτήσουν μέσα στους επόμενους μήνες από πανεπιστήμια σε χώρες που έχουν πληγεί από την κρίση όπως η Ισπανία, η Ιρλανδία, η Πορτογαλία και η Ιταλία.

Οι νέοι δεν μπορούν να συνεχίσουν τις σπουδές στις χώρες τους, καθώς έχουν προχωρήσει σε μεγάλες περικοπές στην Παιδεία. Παράλληλα, το δυσμενές κλίμα στην αγορά εργασίας με την ανεργία να ξεπερνάει το 20%, ωθεί τους νέους να μεταναστεύουν στο εξωτερικό προς αναζήτηση μίας καλύτερης τύχης.

Η ιστορία του 24χρονου Σαντιάγκο Οβιέδο από τη Μαδρίτη είναι πλέον κοινότυπη στις χτυπημένες από την οικονομική κρίση χώρες της Ευρώπης. Ο Οβιέδο ετοιμάζεται να πάρει τον Οκτώβριο το μάστερ του στη Φυσική, το οποίο θα αποτελέσει και το εφαλτήριο για να εξερευνήσει την Αρχή του Σύμπαντος. Ωστόσο, η Ισπανία δεν πρόκειται να κερδίσει κάτι από αυτόν τον νεαρό επιστήμονα.

Ακριβώς εξαιτίας των περικοπών στην Παιδεία που έχει πραγματοποιήσει η κυβέρνηση στη Μαδρίτη, ο Οβιέδο ετοιμάζει τις βαλίτσες για το εξωτερικό αναζητώντας μία θέση διδακτορικού φοιτητή ή εργασία σε κάποια εταιρεία που θα του επιτρέψει να πραγματοποιήσει την έρευνα που επιθυμεί σε χώρες όπως η Βρετανία, η Γαλλία, η Ολλανδία και η Γερμανία. Εάν είχε αποφοιτήσει πριν από δύο χρόνια, ο 24χρονος θα μπορούσε εύκολα να βρει μία κρατική υποτροφία τεσσάρων ετών για τη διδακτορική διατριβή και την έρευνά του. Με την κατάσταση που επικρατεί σήμερα όμως, πολύ φοβάται ότι δεν πρόκειται καν να επιστρέψει στην Ισπανία για να δημιουργήσει οικογένεια. Στην ιβηρική χώρα η ανεργία σε ηλικίες κάτω των 25 ετών φτάνει το 53%. Από το 2009 ο αριθμός των νέων έως 35 ετών που μεταναστεύουν στο εξωτερικό έχει αυξηθεί κατά 52%.

Αντίστοιχη είναι και η ιστορία του Ραφαέλ Γκονζάλεζ ντελ Καστίγιο, ο οποίος έχει σπουδάσει αρχιτέκτονας στο πανεπιστήμιο της Μαδρίτης. Ο Ραφαέλ και οι περισσότεροι από τους 25 συμφοιτητές του έχουν επιλέξει να δουλέψουν στο εξωτερικό. «Δεν ξέρω που. Δεν με νοιάζει που θα δουλέψω», αναφέρει ο νεαρός αρχιτέκτονας. Είναι, δε, πολύ πιθανό να βρεθεί στη Βραζιλία και το Σάο Πάολο που βρίσκεται σε τροχιά ανάπτυξης και αποτελεί πόλο έλξης νέων πτυχιούχων από την Πορτογαλία και την Ισπανία. Σε μία αντιστροφή της μεταναστευτικής ροής επί σειρά ετών, πλέον αυτοί που ξενιτεύονται είναι οι Ευρωπαίοι στη Λ. Αμερική και όχι το αντίστροφο. Το περασμένο έτος, ο πρωθυπουργός της Πορτογαλίας συμβούλεψε τους άνεργους εκπαιδευτικούς να εξετάσουν τη μετακόμισή τους στις περιοχές των πρώην αποικιών. Χωρίς να μπορούν να αποτυπώσουν ακριβή νούμερα, οι έρευνες δείχνουν αυξητικές τάσεις της μετανάστευσης των νέων.

Στην χτυπημένη από την κρίση, Ιρλανδία, η μετανάστευση έχει εξελιχθεί σε εθνικό χαρκατηριστικό. Περισσότεροι από 76.000 Ιρλανδοί μετανάστευσαν το 2011, ποσοστό που αντιστοιχεί στο 1,7% του πληθυσμού. Πριν από αυτούς και κατά το σιάστημα 2008-20011 200.000 άνθρωποι είχα αφήσει τη χώρα, κινούμενοι κυρίως προς Μ. Βρετανία, Αυστραλία, Καναδά και ΗΠΑ. Σύμφωνα με τα επίσημα στοιχεία, οι νέοι μετανάστες της Ιρλανδίας είναι μεταξύ 20 και 30 ετών. Σύμφωνα με την Όρλα Κέλεχερ, διευθύντρια του Κέντρου Ιρλανδικής Κοινότητας Άιλινγκ, στο Γιόνκερς της Νέας Υόρκης, ο αριθμός των νεοαφιχθέντων Ιρλανδών που αναζητούν εργασία έχει εξαπλασιαστεί σε σύγκριση με το 2009. Ο 28χρονος Μπράιαν Γουίλαν μετακόμισε από το Δουβλίνο στο Λονδίνο για να εργαστεί στις ιρλανδικές σελίδες των ειδήσεων του Yahoo. “Και να μην είχα βρει δουλειά, θα μετακόμιζα στο Λονδίνο», αναφέρει. «Είναι οι ικανότεροι και οι εξυπνότεροι νέοι που μετακομίζουν στο εξωτερικό. Η Ιρλανδία δεν μπορεί πλέον να τους κρατήσει».

Η Ιταλία που αντιμετωπίζει και αυτή οικονομικά προβλήματα, καταγράφει απώλειες του πιο άρτια εκπαιδευμένου εργατικού δυναμικού της να μετακομίζει στο εξωτερικό. Σύμφωνα με τα στοιχεία της στατιστικής υπηρεσίας της χώρας, ο Ιταλοί με πτυχίο πανεπιστημίου που μεταναστεύουν αγγίζουν το 15,9 το 2010, όταν το 2001 βρισκόταν μόλις στο 8,3%. Η 26χρονη Μαρία Αντέλ Καράι, έχοντας πτυχίο στον πολιτισμό της Κίνας, μετέβη στη Βιέννη για να πάρει μάστερ. Όταν τελειώσει, η μόνη επαγγελματική διέξοδος είναι ως χαμηλόμισθη μεταφράστρια. Η Καράι προτιμά να μετακομίσει στο Χονγκ Κονγκ παρά να παραμείνει στην πατρίδα της. «Είναι ο μόνος τρόπος να παραμείνω οικονομικά ανεξάρτητη», δηλώνει. «Η Ιταλία αυτήν τη στιγμή είναι εκτός επαγγελματικών πλάνων».

Μακροπρόθεσμα οι χώρες που βρίσκονται σε οικονομική κρίση θα πληρώσουν ένα βαρύ τίμημα: Τα καλύτερα και πιο λαμπρά μυαλά θα φύγουν από τις χώρες τους και σε συνδυασμό με την υπογεννητικότητα, χώρες όπως η Ισπανία θα μπορούσαν να βυθιστούν σε έναν φαύλο κύκλο οικονομικής πτώσης. Παρόλα αυτά υπάρχει μία ελπίδα, ο νεαροί αυτοί μετανάστες να επιστρέψουν, φέρνοντας μαζί τους τις γνώσεις και ικανότητες που απέκτησαν από την εργασία τους στο εξωτερικό, που θα βελτίωνε την χαμηλή παραγωγικότητα της χώρας.

kathimerini.gr με πληροφορίες από AP