Γράφει ο ΠΕΤΡΟΣ ΑΡΓΥΡΙΟΥ
Για την Αμαλία και την Μαρία: Put the Blame on Me…
Εδώ και καιρό συζητάμε κατ’ ιδίαν για το AIDS. Υπάρχει πάντα ένα ζήτημα αυτολογοκρισίας, όπως και σε πολλά άλλα θέματα: σκέφτεσαι, μην το αγγίζεις, ζεματάει και αυτοπεριορίζεσαι. Το θέμα όμως έχει ανοίξει εν πολλοίς στην Ελλάδα χάρη στη θαρραλέα, «Μεσολογγίτικη Έξοδο» απέναντι στα πάνοπλα ΜΜΕ και την παροπλισμένη ,μα πάντα επικίνδυνη κοινή γνώμη, ενός και μόνου ανθρώπου: της Μαρίας Παπαγιαννίδου, της μαχητικής «οροθετικής» που με τόση ευκολία χαρακτηρίστηκε ως «δημοσιογράφος του AIDS». Είναι τόσο εύκολο να χαρακτηρίζεις ανθρώπους, τόσο εύκολο να κατηγοριοποιείς και να τακτοποιείς καταστάσεις. Το ίδιο έχει συμβεί και στην περίπτωση του AIDS. Χαρακτηρίστηκε, κατηγοριοποιήθηκε, τακτοποιήθηκε και αποτέλεσε μια καλή οικονομική μαγιά για εταιρίες, φορείς και επιστήμονες. Αλλά η Μαρία δεν είναι απλά η «δημοσιογράφος του ΑIDS». Είναι ένα πλήρες ανθρώπινο πλάσμα που δεν χωρούσε στο κοστουμάκι, που οι μόδιστροι του AIDS έραψαν για αυτή και για εκατομμύρια άλλους ανθρώπους. Όπως άλλωστε και πολλές άλλες καταστάσεις υγείας απόδειξαν ότι ήταν πολύ περισσότερο πολύπλοκες για να χωρέσουν σε ένα μονοκόμματο «κουστούμι» ερμηνείας. Πάρτε τον καρκίνο ή τα αυτοάνοσα, ή το άσθμα και τα αλλεργικά. Η κατάσταση είναι πολύ πιο πολύπλοκη από ότι φανταζόμασταν ή ελπίζαμε ή επιδιώξαμε να ερμηνεύσουμε. Στο AIDS τα πράγματα είναι ακόμη πιο άσχημα. Εικοσιπέντε χρόνια έρευνας και τρισεκατομμύρια επενδύθηκαν και σήμερα δεν υπάρχει αποτελεσματική θεραπεία ή εμβόλιο. Γιατί; Όλα θυμίζουν το φιάσκο αυτού που κάποτε ο Νίξον ονομάτισε «πόλεμο κατά του καρκίνου». Είναι αντιεπιστημονικό να υπάρχουν κοινωνικά ή επιστημονικά ταμπού. Είναι αντιδημοκρατικό να λογοκρίνεις. Και είναι αφελές το να πιστεύεις ότι η Επιστήμη είναι αλάνθαστη, και ότι υπάρχουν θέματα σε αυτή που «έχουν οριστικά κλείσει». Το να αναθεωρείς είναι γονιμοποιός δύναμη, ατομικά, πολιτισμικά και σίγουρα επιστημονικά. Είναι μέρος αυτού που ονομάζουμε πρόοδο. Αλλά κάποιοι προτιμούν την Επιστήμη τους δογματική. Λοιπόν, αυτοί, όποιοι, όπου και ότι και αν είναι, ακόμη και καθηγητές στην Οξφόρδη, δεν έχουν καμία απολύτως ιδέα από Επιστήμη. Στο μόνο πράγμα που μια Επιστήμη, όποια Επιστήμη πρέπει να είναι δογματική είναι στο ότι είναι αντιδογματική και συνέχεια να εξετάζει ενδεχόμενα και συνέχεια να ελέγχεται και συχνά να επιθεωρείται και κάποτε να αναθεωρείται. Αυτό είναι Επιστήμη. Ο διάλογος της διανόησης και της έμπνευσης με το σύμπαν.
Πριν από μερικά τεύχη αφιερώσαμε μια σελίδα στην Αμαλία Καλυβινού, και φυσικά ήταν το λιγότερο που μπορούσαμε να κάνουμε. Η Αμαλία πέθανε από ιατρικά λάθη, αμέλεια και αδιαφορία. Εκατομμύρια άνθρωποι έχουν την ίδια τύχη. Απλά η Αμαλία είχε το θάρρος να φωνάξει τον θάνατο της και να μην πεθάνει με το σιγαστήρα της ντροπής και της παραίτησης. Η Μαρία είναι ακόμη ζωντανή, από όσο γνωρίζω υγιέστερη από όσο ήταν όταν ξεκίνησε την έξοδο της. Δε θα έπρεπε, δεν οφείλουμε να επανεξετάσουμε το φρικιαστικό ενδεχόμενο εκατομμύρια άνθρωποι χαρακτηρισμένοι με AIDS να πεθαίνουν άδικους θανάτους, αφού ήδη έχουν ζήσει άδικες ζωές; Εκατοντάδες διακεκριμένοι επιστήμονες ισχυρίζονται ότι δεν έχουν πειστεί από την «επίσημη» εκδοχή του AIDS. Δεν είναι πολλοί αλλά μήπως δεν αρκούν για να το ξανασκεφτούμε το θέμα, ή μήπως πρέπει να μείνουμε χωρίς επικοινωνία, απλά σημεία σε μια επίπεδη γη;
Τα Χρονικά του AIDS
Το AIDS αποτέλεσε το μεγαλύτερο τρομοκράτη των σύγχρονων κοινωνιών: τέσσερα γράμματα, εκατομμύρια νεκροί. Για κάποιο λόγο, το AIDS, όπως και οι υπόλοιπες «καινές επιδημίες», χαρακτηρίζεται από μια ιδιότυπη κατανομή. Το AIDS, όπως και ο Ebola, δείχνει ιδιαίτερη προτίμηση στην Αφρική, κυρίως στις υποσαχάριες περιοχές της (τα 2/3 των φορέων του ιού του AIDS, του HIV βρίσκονται στην συγκεκριμένη περιοχή).
Η «μάστιγα» του AIDS (Σύνδρομο Επίκτητης Ανοσοανεπάρκειας) άνθισε στις αρχές της δεκαετίας του 1980. Με κάποια έννοια, το AIDS είχε αρχικά ένα είδος «βιβλικής» ηθικής. Χτυπούσε ορισμένες «αμαρτωλές» ομάδες, κυρίως ομοφυλόφιλους και χρήστες ναρκωτικών. Αυτός ήταν ο λόγος που αρχικά στο AIDS δόθηκε η ονομασία Gay Related Immune Deficiency (Ανοσολογική Ανεπάρκεια Συσχετιζόμενη με την Ομοφυλοφιλία). Η ιολογία του AIDS πιστοποιήθηκε το 1983 από τον Γάλλο ερευνητή Luc Montagnier του ινστιτούτου Παστέρ χωρίς να έχει καταδειχτεί οριστικά η αιτιολογία της νόσου και ένα χρόνο αργότερα επιβεβαιώθηκε ανεξάρτητα από τον Αμερικάνο ερευνητή Robert Gallo του LCTB (Laboratory of Tumor Cell Biology), που ανήκει στο αμερικάνικο εθνικό ινστιτούτο καρκίνου. Ο Montagnier ονόμασε τον καινούριο ρετροϊό LAV (lymphadenopathy-Associated Virus), ενώ ο Gallo τον βάφτισε HTLV-III (Human T lymphotropic Virus Type III).
Η ίντριγκα και το παρασκήνιο σε σχέση με το AIDS ξεκινά ήδη από την πρώτη εκείνη περίοδο της ανακάλυψής του ρετροϊού. Οι Montagnier και Gallo ερίζουν για την ανακάλυψη του ιού, που προκαλεί το AIDS και για τα δικαιώματα μιας διαγνωστικής του AIDS εξέτασης αίματος. Οι καλλιέργειες που ο Gallo χρησιμοποίησε βρέθηκαν να είναι μολυσμένες από τον ιό που ο Montagnier ανακάλυψε. Αρκετοί ήταν αυτοί που θεώρησαν πως ο Gallo, «έκλεψε» τον ιό από τον Montagnier. Η διαμάχη των δύο ερευνητών και των ινστιτούτων τους πήρε διεθνείς διαστάσεις. Γαλλία και Αμερική χρησιμοποιούν διαφορετικές ονομασίες τόσο για το AIDS (AIDS, SIDA), όσο και για τον ιό του (LAV και HTLV-ΙΙΙ αντίστοιχα). Τον Μάιο του 1986 η διεθνής επιτροπή για την ταξινόμηση των ιών απορρίπτει τόσο την γαλλική (LAV), όσο και την αμερικανική ονομασία του ιού (HTLV-III) και υιοθετεί την ονομασία HIV (Human Immunodeficiency Virus, Ιός της Ανοσοεπάρκειας των Ανθρώπων). Η επιστημονική διαμάχη λύεται με μια πρωτοφανή για τα χρονικά της επιστήμης πολιτική διευθέτηση. Τον Απρίλιο του 1987 ο τότε πρόεδρος των ΗΠΑ Ronald Reagan συμφώνησε με τον Γάλλο πρωθυπουργό Jacques Chirac να μοιραστούν από κοινού οι δύο ερευνητές (Gallo και Montagnier) την ανακάλυψη του HIV και τα δικαιώματα του διαγνωστικού τεστ (στις διαπραγματεύσεις σημαντικό ρόλο έπαιξε και ο κατασκευαστής του εμβολίου της πολιομυελίτιδας Jonas Salk). Αυτή η μεγαλόψυχη πολιτική συμφωνία, που τερμάτισε την πολυετή επιστημονική διαφωνία, διέλυσε τις ψευδαισθήσεις για την αυτονομία της επιστήμης. Η Επιστήμη είχε επίσημα πλέον συνθηκολογήσει με την πολιτική.
To AIDS έχει μοναδικό τρόπο δράσης. Προσβάλει το ανοσοποιητικό σύστημα του φορέα, αφήνοντας τον ευπρόσβλητο σε ευκαιριακές λοιμώξεις. Ο αριθμός των CD-4 κυττάρων του ασθενή μειώνεται δραματικά με την εξέλιξη της νόσου. Αυτό που κάνει τον ιό απεχθέστερο είναι πως ένας από τους κύριους τρόπους μετάδοσής του είναι η σεξουαλική επαφή. Το σεξ ιατρικοποιείται και για μια ακόμα φορά ενοχοποιείται για τα δεινά της ανθρωπότητας.
Αν και ο ιός που προκαλούσε το AIDS είχε εντοπιστεί, οι καταβολές του ιού παρέμεναν άγνωστες για αρκετά χρόνια. Η υπόθεση που έγινε τελικώς αποδεκτή ήταν αυτή της αφρικανικής προέλευσης του ιού. Συγκεκριμένα, ο HIV θεωρήθηκε ότι εξελίχθηκε από τον ιό SIV (Simian Immunodeficiency Virus), που προσέβαλε ένα υποείδος των χιμπατζήδων (pan troglodytes troglodytes) και ότι από εκεί μεταπήδησε στους ανθρώπους. Για μια ακόμη φορά η επιζωοτική υπόθεση κυριάρχησε. Η Φύση ήταν ο εχθρός του ανθρώπου. Όπως στο SARS, στον Ebola και τον ιό της γρίπης των πουλερικών, έτσι και στο AIDS, τα ζώα και η Φύση απειλούσαν την ανθρωπότητα. Οι υπανάπτυκτοι Αφρικανοί, που έρχονταν σε επαφή με τους μολυσματικούς χιμπατζήδες και τους κυνηγούσαν για το κρέας τους ήταν οι κομιστές της τρομερής αρρώστιας στην ανθρωπότητα. Αυτό φυσικά που δεν τονίστηκε σε σχέση με την επιζωοτική υπόθεση είναι το πώς ένας καινούργιος ιός εμφανίστηκε σε ένα επί αιώνες σταθερό πολιτισμικό πλαίσιο: αν οι Αφρικανοί δαγκώνονται ή τρώνε χιμπατζήδες, αυτή είναι μια αλληλεπίδραση που ισχύει εδώ και αιώνες και δεν αρκεί για να ερμηνεύσει από μόνη της την εμφάνιση ενός καινούριου ιού. Ο ανθρώπινος HIV δεν προσβάλει τους χιμπατζήδες και ο SIV δεν προσβάλει τους ανθρώπους –υπάρχει ένα σαφές βιολογικό φράγμα ανάμεσα σε αυτά τα είδη. Η επιζωοτική υπόθεση παρουσιάζει ακόμη πολλά ερμηνευτικά κενά τα οποία συστηματικά υποτιμούνται από τα ΜΜΕ.
Το AIDS έχει μια έντονα κοινωνική διάσταση. Ομοφυλόφιλοι και χρήστες ναρκωτικών, κοινωνικές ομάδες καταδικασμένες από δυσανεκτικές κοινωνίες σε κοινωνική απομόνωση, πολιτισμικά εγκαταλελειμμένοι και οικονομικά αφαιμαγμένοι Αφρικανοί, καταδικάζονταν από ένα μυστηριώδη ιό σε μια ζωή καραντίνας και σε ένα αργό και εξευτελιστικό θάνατο. Ο επιλεκτικός τρόπος δράσης του ιού οδήγησε σε ένα «αντάρτικο» απέναντι στην «επίσημη» ερμηνεία του AIDS. Εναλλακτικές θεωρίες, άλλοτε σοβαρές και άλλοτε αστείες, συγχρωτίστηκαν στον χώρο που η επίσημη ερμηνεία άφηνε ακάλυπτο.
AIDS και Προγράμματα Μαζικών Εμβολιασμών
Μπορεί αρχικά να ακούγεται σαν θεωρία συνομωσίας αλλά η σχέση του AIDS με τα προγράμματα μαζικών εμβολιασμών έχει ισχυρή τεκμηρίωση. Το 1987, οι London Times δημοσίευσαν ένα συγκλονιστικό άρθρο που καταδείκνυε τη σχέση του μαζικού προγράμματος εμβολιασμού του παγκόσμιου οργανισμού υγείας (WHO) κατά της ευλογιάς τη δεκαετία του 70 στην Αφρική με την μετέπειτα εκδήλωση της επιδημίας του AIDS στην ίδια ήπειρο. Το άρθρο των Times προέκυψε όταν ένας σύμβουλος του παγκόσμιου οργανισμού υγείας (WHO) μίλησε στον πολύπειρο επιστημονικό συντάκτη των Times, Pearce Wright. Ο ερευνητής που αποτέλεσε την πηγή των Times είχε προσληφθεί από τον WHO για να μελετήσει τη φημολογούμενη σχέση ανάμεσα στους αφρικανικούς εμβολιασμούς και την έξαρση του AIDS. Το πόρισμα της έρευνας του ήταν πως όντως υπήρχε στατιστικώς σημαντική σχέση ανάμεσα στις δύο παραμέτρους. Ο σύμβουλος του WHO δήλωσε στον συντάκτη των Times πως «εξαφανίζοντας μια ασθένεια (την ευλογιά), μεταμορφώσαμε μια άλλη (το AIDS)». Στο ίδιο άρθρο, ο άνθρωπος που ανακάλυψε τον ιό του AIDS, o Robert Gallo δήλωσε πως: «…ο σύνδεσμος ανάμεσα στο πρόγραμμα του WHO (για τον εμβολιασμό κατά της ευλογιάς) και την επιδημία (του AIDS) στην Αφρική είναι μια σημαντική και ενδιαφέρουσα υπόθεση… Εδώ και χρόνια λέω πως η χρήση ζωντανών εμβολίων, όπως αυτό που χρησιμοποιείται για την ευλογιά, μπορεί να ξυπνήσει μια λοίμωξη που βρίσκεται σε νάρκη όπως ο HIV…». Το άρθρο των Times στοιχειοθετεί την υπόθεση AIDS-μαζικών εμβολιασμών ευλογιάς αναφέροντας πως οι αφρικανικές χώρες, που επλήγησαν περισσότερο από το AIDS, ήταν αυτές που συστηματικότερα εμβολιάστηκαν, πως η μόνη χώρα της Λατινικής Αμερικής που συμμετείχε στο πρόγραμμα των εμβολιασμών, η Βραζιλία, είναι και η χώρα με τη μεγαλύτερη επίπτωση AIDS στην περιοχή, και πως η Αϊτή έγινε μια από τις χώρες με τη μεγαλύτερη συχνότητα κρουσμάτων, όταν 14.000 Αϊτινοί εμβολιάστηκαν μετά από επισκέψεις τους στην Αφρικανική ήπειρο. Τo εκρηκτικό άρθρo των Times κατέληγε στο συμπέρασμα πως οι μαζικοί εμβολιασμοί κατά της ευλογιάς ήταν πιθανόν αυτοί που πυροδότησαν τον HIV και τον μετέτρεψαν από ένα ακίνδυνο σχετικά ενδημικό παράγοντα του Τρίτου Κόσμου σε παγκόσμιο επιδημιογόνο.
Μια παρόμοια θέση που αποδίδει όμως την εκδήλωση του AIDS σε διαφορετικό αιτιακό παράγοντα, συγκεκριμένα στις δοκιμασίες εμβολίων κατά της πολιομυελίτιδας σε αφρικανικούς πληθυσμούς τις δεκαετίες του 1950 και 1960, αναπτύχθηκε το 1991 από τους δημοσιογράφους Curtis και Hooper. Τόσο ο Curtis όσο και ο Hooper αποδίδουν την αφρικανική επιδημία του AIDS σε εμβόλια κατά της πολυομυελίτιδας, που αναπτύχθηκαν στα νεφρά ή στο αίμα χιμπατζήδων και που επέτρεψαν την μετάβαση του ιού SIV των χιμπατζήδων στους ανθρώπους και την μετάλλαξη του στον HIV.
Αν και οι επιμέρους ερμηνείες διαφέρουν, η σχέση εμβολίων και της επιδημίας του AIDS δείχνει να επαναλαμβάνεται συχνά στη σχετική φιλολογία. Παρά την ευεργετική δράση των μαζικών εμβολιασμών σε σχέση με ορισμένες ασθένειες, η ανοσοτροπική τους δράση μπορεί να κρύβει κινδύνους που δεν έχουν ακόμη επακριβώς εντοπιστεί. Οι κίνδυνοι πολλαπλασιάζονται όταν τα εμβόλια είναι «μολυσμένα» με ιούς που προέρχονται από τους οργανισμούς, που έχουν χρησιμοποιηθεί για την παρασκευή του εμβολίου. Ακόμα και όταν τα εμβόλια είναι απαλλαγμένα από επιμολύνσεις, η μαζική εισαγωγή αντιγόνων που παράγονται από έναν οργανισμό σε έναν διαφορετικό οργανισμό είναι δυνατό να προκαλέσει επικίνδυνους γενετικούς ανασυνδιασμούς και να ευνοήσει τη δημιουργία νέων ασθενειών. Ο ιολόγος Veljko Veljkovic προειδοποιεί ήδη από τη δεκαετία του 1990 για τους κινδύνους που μπορεί να περικλείει η ανάπτυξη εμβολίου κατά του AIDS. Συγκεκριμένα, η γλυκοπρωτείνη του φακέλου (του περιβλήματος δηλαδή) του HIV gp120, μοιάζει με την περιοχή εκείνη των ανοσοσφαιρινών του ανθρώπου που είναι υπεύθυνη για την δέσμευση του αντιγόνου. Τέτοιου τύπου εμβόλια κατά του AIDS μπορούν, σύμφωνα με τον Veljkovic, να επηρεάσουν το ανθρώπινο ανοσοποιητικό σύστημα και να το κάνουν όχι περισσότερο ανθεκτικό, όπως αναμένεται κατά του ιού, αλλά περισσότερο ευάλωτο στον HIV και να επιταχύνουν την ανάπτυξη της νόσου. Ο Veljkovic εξετάζει επίσης το ενδεχόμενο γενετικά ανασυνδιασμένοι ιοί, που περιέχουν την γλυκοπρωτείνη gp120 ή το αντίστοιχο γονίδιο, να οδηγούν στην εμφάνιση καινούργιων παθογόνων, νέων ιών και βακτηρίων με απρόσμενες συνέπειες. Ο ανοσολόγος Geoffrey Hoffman του Bristish Columbia συντάσσεται με αυτή την άποψη. Ένας άλλος ερευνητής, ο Howard Urnovitz, δηλώνει σε σχέση με τα επίδοξα εμβόλια κατά του AIDS πως «…φαίνεται να υπάρχει ένα όριο στην ποσότητα του ξένου υλικού στο οποίο το ανθρώπινο σώμα μπορεί να εκτεθεί πέρα από το οποίο γενετικές βλάβες αρχίζουν να συμβαίνουν και χρόνιες νόσοι ξεκινούν…». Και αναρωτιέται αν «…ξεκινάμε μια διαδικασία, όπου θα εμβολιάζουμε ανθρώπους απέναντι στα ίδια τους τα γονίδια…».
Δρ. Peter Duesberg:Ένας Αιρετικός με Στολή Ιεροεξεταστή
Όλες οι παραπάνω θεωρίες αποδέχονται λίγο πολύ ότι ο βασικός παράγοντας εκδήλωσης του AIDS είναι ο ιός HIV. Υπάρχουν όμως και θύλακες ειδικών επιστημόνων που θεωρούν πως ο HIV δεν είναι υψηλά παθογόνος από μόνος του, πως άλλοι παράγοντες εξωθούν ή επιτρέπουν στον HIV παθολογική δράση ή πως ο HIV δεν βρίσκεται καν ανάμεσα στους αιτιολογικούς παράγοντες του AIDS, πως ο HIV είναι ένας «περιστασιακός» ιός (passenger virus).
Κεντρικό πρόσωπο σ’ αυτή την ομάδα είναι ο Peter Duesberg. O Duesberg είναι ένας εξαίρετος ερευνητής, όπως από το ίδιο το εθνικό ινστιτούτο υγείας των HΠΑ, και μέλος της Εθνικής ακαδημίας Επιστημών. Ο Duesberg είναι από τους «ειδικότερους» ειδικούς στους ρετροϊούς. Και φυσικά, ο ιός HIV είναι ρετροϊός.
Το παράδοξο είναι πως ο Duesberg δείχνει σε κάποια θέματα να είναι πιο σχολαστικός από τους «ορθόδοξους» ερμηνευτές του AIDS. Για δεκαετίες η μικροβιολογία πορευόταν σε σχέση με τα αξιώματα Koch, που επέτρεπαν την ταύτιση των λοιμογόνων οργανισμών ως αιτιακών παραγόντων σε διάφορες νόσους. Τα τέσσερα αυτά κριτήρια που πρέπει οι μικροοργανισμοί να πληρούν ώστε να θεωρούνται αιτιακοί παράγοντες μιας νόσου είναι: α) Ο υποψήφιος για την νόσο μικροοργανισμός πρέπει να υπάρχει σε κάθε περίπτωση της νόσου.
β) Ο υποψήφιος μικροοργανισμός πρέπει να απομονωθεί από τον φορέα της νόσου και να αναπτυχθεί σε καθαρή καλλιέργεια.
γ) Η νόσος πρέπει να αναπαράγεται, όταν μια καθαρή καλλιέργεια του υποψήφιου οργανισμού εισαχθεί σε έναν υγιή δέκτη.
δ) Ο υποψήφιος μικροοργανισμός πρέπει να μπορεί να απομονωθεί εκ νέου από τον δέκτη που πειραματικά μολύνθηκε.
Ο Duesberg θεωρεί ότι ο HIV δεν πληροί κανένα από αυτά τα κριτήρια σε σχέση με το AIDS. Και η επιχειρηματολογία του δεν σταματά στην αδυναμία του HIV να ικανοποιήσει τα αξιώματα Koch. Ο Duesberg αντλεί επιχειρήματα από τον μηχανισμό δράσης των ιών γενικά και των ρετροϊών ειδικότερα, καθώς και από τις στατιστικές που έχουν παραγκωνιστεί για να διασφαλιστεί η «βασιλεία τρόμου» του AIDS.
Συγκεκριμένα, μια από πιο συνηθισμένες δοκιμές ανίχνευσης του HIV ανιχνεύει στην ουσία τα αντισώματα κατά του ιού. Ο ανθρώπινος οργανισμός αναπτύσσει αντισώματα κατά του HIV τους πρώτους κιόλας μήνες από την μόλυνση του. Ο HIV όμως μπορεί να παραμείνει ασυμπτωματικός για δεκαετίες μέχρι τελικά να αναπτύξει παθολογία. Ο Duesberg δηλώνει ότι είναι παράλογο για έναν ιό να αναπτύσσει παθολογία και μάλιστα τέτοιας βαρύτητας όταν ήδη ο οργανισμός-φορέας του έχει αναπτύξει αντισώματα εναντίον του, έχει δηλαδή αναπτύξει κάποια ανοσία και όταν μάλιστα ο HIV παραμένει ανενεργός καθ όλη τη διάρκεια της ανάπτυξης του AIDS. Ένα άλλο από τα επιχειρήματα του Duesberg είναι πως η δραστηριότητα του ιού μέσα στο ανθρώπινο σώμα δεν δικαιολογεί το είδος, την πληθώρα και την ένταση των συμπτωμάτων που του αποδίδονται. Ο ιός HIV υποτίθεται ότι προσβάλλει το ίδιο το ανοσοποιητικό σύστημα και ότι αναπαράγεται μέσα στα Τ-κύτταρα, τα κύτταρα δηλαδή που είναι επιφορτισμένα με την αναγνώριση καταστροφή των «εισβολέων». Η δράση του ιού υποτίθεται ότι οδηγεί μακροπρόθεσμα σε δραματική πτώση των CD4 κυττάρων. Ο Duesberg επιχειρηματολογεί ότι ο HIV προσβάλλει τα Τ-κύτταρα σε αναλογία περίπου 1-100, αναλογία που θεωρεί ανεπαρκέστατη σε σχέση με την τελική εικόνα ανοσοκαταστολής που οι ασθενείς του AIDS παρουσιάζουν (αξίζει να σημειωθεί σε αυτό το σημείο πως οι ορθόδοξοι ερμηνευτές του AIDS δεν έχουν να επιδείξουν συγκεκριμένο μηχανισμό της κυττοκτόνου δράσης του ιού). Ο Duesberg θεωρεί πως ισχύει η ακριβώς αντίθετη διαδικασία: Πως ο HIV προσβάλει ήδη άτομα που το ανοσοποιητικό τους σύστημα έχει κλονιστεί, που τα CD4 κύτταρα τους είναι ήδη μειωμένα, με τον ίδιο τρόπο που ευκαιριακές λοιμώξεις εμφανίζονται σε ανοσοκατεσταλμένους οργανισμούς. Ένα άλλο επιχείρημα του Duesberg είναι η επιλεκτικότητα του ιού: αιμοφιλικοί, ναρκομανείς, ομοφυλόφιλοι. Στις επιδημίες οι πληθυσμοί που προσβάλλονται και καταλήγουν ευκολότερα είναι οι «παραδοσιακές» ομάδες υψηλού κινδύνου, παιδιά, υπερήλικες και ήδη εξασθενημένοι οργανισμοί. Στο AIDS παραδόξως δεν παρατηρείται αυτή η κατανομή. O Duesberg και άλλοι ερευνητές θεωρούν πως η υψηλή επίπτωση του AIDS σε αυτές τις ομάδες οφείλεται σε άλλους παράγοντες που προκαλούν στρες στο ανοσοποιητικό τους σύστημα και οδηγούν τελικά σε ανοσοκαταστολή. Για τέτοιου είδους ανοσοτροπική δράση έχουν ενοχοποιηθεί οι πρωτεΐνες του πλάσματος που δέχονται κατά τις συνεχείς μεταγγίσεις οι αιμορροφιλικοί, τα νιτρώδη άλατα (poppers) που κατά συρροή χρησιμοποιούσε η ομοφυλοφιλική κοινότητα στις ΗΠΑ τη δεκαετία του 1970, η κατ΄ εξακολούθηση χρήση αντιβιοτικών για την αντιμετώπιση αφροδίσιων νοσημάτων, και τέλος η ίδια η χρήση ναρκωτικών ουσιών, η από κοινού χρήση συριγγών και γενικότερα οι κακές συνθήκες υγιεινής και διατροφής που παρατηρούνται στους ναρκομανείς. Η ερευνήτρια Ελένη Παπαδοπούλου-Ηλιοπούλου θεωρεί πως οξειδωτικοί παράγοντες και όχι ο HIV είναι κυρίως υπεύθυνοι για την κλινική εικόνα που οι ασθενείς με AIDS παρουσιάζουν. Το ρόλο των οξειδωτικών παραγόντων στην εξέλιξη του AIDS αναγνώρισε και ο ίδιος ο Montagnier. Θεωρεί επίσης πως οι διαγνωστικές μέθοδοι ELISA και Western Blot δεν επαρκούν για τον ασφαλή εντοπισμό του HIV καθώς, σύμφωνα πάντα με την ερευνήτρια, τα αντισώματα και αντιγόνα που χρησιμοποιούνται στην περίπτωση του HIV δεν έχει αποδειχθεί ότι αντιστοιχούν στον ιό. Αν η ερευνήτρια έχει δίκιο, τότε δεκάδες χιλιάδες ασθενών έχει διαγνωστεί ψευδώς θετικά ή ψευδώς αρνητικά σε σχέση με τον HIV και δεν υπάρχει ασφαλές διαγνωστικό κριτήριο για τον του HIV.
Ένα άλλο μεγάλο κεφάλαιο, που ο Duesberg άνοιξε, ήταν αυτό της χρήσης του φαρμάκου AZT για την αντιμετώπιση του AIDS. O Duesberg είναι κατηγορηματικός στο ότι το εν λόγω φάρμακο, στη δοσολογία που χρησιμοποιείται είναι επικίνδυνο και ευθύνεται σε μεγάλο βαθμό για την τελική εικόνα των ασθενών με AIDS. Μιλάει δηλαδή ένα AZT indused AIDS, όπου η χρήση του φαρμάκου AZT στις συνήθεις φαρμακευτικές δοσολογίες του μπορεί να οδηγήσει τον οργανισμό του ασθενή να αναπτύξει εικόνα AIDS. H αλήθεια είναι πως το AZT ήταν ένα αποτυχημένο αντικαρκινικό φάρμακο, που βγήκε από τα ράφια για να καταπολεμήσει το AIDS. Είναι δεδομένο ότι το AZT προκαλεί απώλεια του μιτοχονδριακού DNA (mtDNA) και μια πλειάδα ασθενειών. Ο Duesberg θεωρεί το AZT υπεύθυνο για μια σειρά συμπτωμάτων που σχετίζονται με το AIDS και δεν ερμηνεύονται από το μηχανισμό δράσης του HIV, κυρίως συμπτώματα από το κεντρικό νευρικό σύστημα όπως είναι η άνοια. Το παράδοξο είναι ότι ο HIV σπανίως προσβάλει τους νευρώνες. To AZT όμως διέρχεται του αιματοεγκεφαλικού φραγμού και επιδρά στα νευρικά κύτταρα. Ο Duesberg είναι τόσο πεπεισμένος για τις καταστροφικές επιπτώσεις του AZT στη συνήθη χορηγούμενη δοσολογία του, ώστε χαρακτήρισε τη χρήση του ως γενοκτονία ή ιατρογενή γενοκτονία των ομοφυλοφίλων.
Το Παράδοξο του AIDS Dementia Complex
Αν και ο HIV είναι εξειδικευμένος στο να προσβάλει τα CD4 κύτταρα πολλοί ασθενείς με AIDS εμφανίζουν τόσα πολλά συμπτώματα από το κεντρικό νευρικό σύστημα (αλλά και από το περιφερικό), που ορίζουν πλέον το δικό τους σύνδρομο, το AIDS Dementia Complex (ADC). Το ADC περιλαμβάνει μια σωρεία συμπτωμάτων από το κεντρικό νευρικό σύστημα, όπως περιορισμό της κινητικότητας, άνοια, διαταραχές της συμπεριφοράς, οργανικές ψυχώσεις κ.α.. Η δράση του HIV στο κεντρικό νευρικό σύστημα δεν έχει επακριβώς προσδιοριστεί (όπως άλλωστε δεν έχει διασαφηνιστεί και ο μηχανισμός με τον οποίο ο HIV οδηγεί σε δραματική πτώση των CD4 κυττάρων). Η εισβολή του HIV στα μακροφάγα, τη μικρόγλοια και τα αστροκύτταρα του κεντρικού νευρικού συστήματος καθώς και έμμεσοι μηχανισμοί επίδρασης στο κεντρικό νευρικό σύστημα έχουν ενοχοποιηθεί για τη βαθμιαία έκπτωση των λειτουργιών του. Το παράδοξο είναι πως τα στελέχη του HIV που προσβάλλουν το κεντρικό νευρικό σύστημα είναι διαφορετικά από αυτά που κυκλοφορούν στο αίμα του ίδιου ασθενή και πως υπάρχουν διαφορές των αντιγράφων του HIV, που βρίσκονται σε διαφορετικές περιοχές του εγκεφάλου. Σύμφωνα με την ερμηνεία της θεωρίας που αποδίδει το ADC στον HIV, οι διαφορές στις κατά τόπους κόπιες του HIV οφείλονται σε μεταλλάξεις που προκαλούνται στον ιό από τα διαφορετικά περιβάλλοντα που επικρατούν σε διαφορετικά διαμερίσματα του εγκεφάλου.
To ADC ανοίγει μια καινούρια διάσταση στην εικόνα που αρχικά είχαμε για τον HIV: Ο HIV δεν προσβάλει μόνο το ανοσοποιητικό αλλά και το κεντρικό νευρικό σύστημα και έχει τη δυνατότητα να μεταλλάσσεται κάτω από τις πιέσεις του κυτταρικού περιβάλλοντος σε ένα διάστημα μικρότερο των πέντε χρόνων! Αυτή η θεώρηση των πραγμάτων εμφανίζει μια πρωτόγνωρα πολυδύναμη νόσο, έναν μικροσκοπικό εφιάλτη που είναι εξαιρετικά δύσκολο να αντιμετωπιστεί σε όλα τα επίπεδα δράσης του. Πράγματι, αν και τα κοκτέιλ αντιρετροϊκών φαρμάκων (ΗΑΑRT’s), που χρησιμοποιούνται σήμερα για την αντιμετώπιση του AIDS έχουν να δείξουν κάποια θεαματικά αποτελέσματα, το ADC παραμένει μια παράμετρος του AIDS που δεν έχει αντιμετωπιστεί στο σύνολο της. Η αλήθεια είναι πως τα φαρμακευτικά κοκτέιλ μπορούν να βλάψουν τον εγκέφαλο αυξάνοντας τη διαπερατότητα του ενδοθηλίου του. Το AZT, το πρώτο εγκεκριμένο για την αντιμετώπιση του AIDS αντιρετροϊκό, διαπιστωμένα προκαλεί απώλεια του μιτοχονδριακού DNA του οργανισμού και προσβάλει ιστούς με αυξημένες ενεργειακές απαιτήσεις προκαλώντας εγκεφαλομυοπάθεια, αναιμία και καταστολή του μυελού των οστών. Αν ανατρέξει τώρα κάποιος στην επίπτωση του ADC σε διαφορετικές περιοχές του πλανήτη θα ανακαλύψει πως στον Δυτικό κόσμο το 10% των ασθενών με AIDS εμφανίζουν ADC, ενώ στην Ινδία όπου η φαρμακευτική αγωγή σπανίζει μόλις το 1%-2% των ασθενών με AIDS παρουσιάζει ADC. Μήπως το παράδειγμα της Ινδίας υποδεικνύει ότι η φαρμακευτική αγωγή και όχι ο HIV σχετίζεται με την εμφάνιση του ADC;
Επιστήμονες που Ακολούθησαν την «Αίρεση» Duesberg
Η «αίρεση» Duesberg οδήγησε σε αναθεώρηση της ίδιας της επιστημονικής του αξίας. Προσκλήσεις από πανεπιστήμια άρχισαν να αποσύρονται, συνάδερφοι του (ανάμεσα τους και ο πρώην συνεργάτης του Duesberg, o Robert Gallo, o άνθρωπος που μαζί με τον Montagnier ευθύνεται για την ανακάλυψη του HIV και την αιτιολογική σύνδεση HIV-AIDS) άρχισαν να μιλούν απαξιωτικά για αυτόν. Ο Duesberg, ερχόμενος σε σύγκρουση με το κατεστημένο του AIDS και τις παχυλές ερευνητικές επιδοτήσεις του, περιθωριοποιήθηκε εν ριπή οφθαλμού, και από πρίγκιπας έγινε βάτραχος.
Παρά την παραδειγματική περιθωριοποίηση Duesberg, κάποιοι ερευνητές αποφάσισαν πως οι θέσεις του άξιζαν, αν μη τι άλλο, περαιτέρω διερεύνηση. Άνθρωποι που παρά τους τίτλους τους δεν ξέχασαν ότι η Επιστήμη και η επιστημονική μεθοδολογία είναι πάνω από τους επιστήμονες και τη φήμη τους, νομπελίστες του κύρους του Kary Mullis και του Walter Gilbert αμφισβήτησαν την μονοπαραγοντική ερμηνεία του AIDS. H περίπτωση του Mullis έχει ιδιαίτερο ενδιαφέρον, αφού είναι αυτός που ανακάλυψε τη δοκιμή PCR (Polymerase Chain Reaction), ενός τεστ που χρησιμοποιείται για τον εντοπισμό του HIV. Το παράδοξο είναι πως, εκτός από τον νομπελίστα Mullis, υπάρχουν και άλλοι ερευνητές που η δουλειά τους χρησιμοποιείται σήμερα για τη διάγνωση ή τη θεραπεία του AIDS και που αμφισβητούν την ορθόδοξη ερμηνεία του: Ο David Rasnick συνέβαλε τα μέγιστα στην ανάπτυξη των αναστολέων πρωτεάσης (Protease Inhibitors, PI’s), μιας κατηγορίας ουσιών που χρησιμοποιούνται ευρύτατα στους φαρμακευτικούς συνδυασμούς για τη θεραπεία του AIDS και ο Rodney Richards έπαιξε σημαντικό ρόλο στην ανάπτυξη των πρώτων διαγνωστικών τεστ για το AIDS. Ο Rasnick θεωρεί ότι τα οφέλη της θεραπείας του AIDS με αναστολείς πρωτεάσης (στην ανάπτυξη των οποίων ο ίδιος συνέβαλε) δεν ισοσκελίζουν τους κινδύνους. O Richards πάλι είναι πεπεισμένος ότι τα διαγνωστικά τεστ για τον HIV δεν είναι ασφαλή και ότι ίσως οδηγούν σε λανθασμένα αποτελέσματα. Τις δύο παραπάνω θέσεις υποστηρίζει σθεναρά η Ελένη Παπαδοπούλου-Ηλιοπούλου. Όλοι οι παραπάνω επιστήμονες θεωρούν ότι η αιτιακή σχέση HIV-AIDS δεν έχει αποδειχθεί.
Ένα σημείο που πρέπει ιδιαίτερα να προσεχθεί είναι πως το AIDS ορίζεται ως «σύνδρομο». Δεν είναι μια συγκεκριμένη, καλά ορισμένη νόσος, αλλά μάλλον ένα σύνολο καταστάσεων που υπάγεται σε μια κοινή ονομασία. Το AIDS περιλαμβάνει πληθώρα (περίπου τριάντα) παλαιών νοσολογικών οντοτήτων (φυματίωση, πνευμονοκύστης Carinii, άνοια, απώλεια βάρους, σάρκωμα Kaposi, λεμφώματα, τοξοπλάσμωση και άλλες παρασιτιάσεις κ.λ.π.). Ο Duesberg και άλλοι ερευνητές θεωρούν ότι ο WHO, στην αγωνία του να συντηρήσει το μύθο της καταιγιστικής επιδημίας, ξεχειλώνει όλο και περισσότερο τον ορισμό του AIDS, έτσι ώστε όλο και περισσότερες περιπτώσεις να ταξινομούνται στις στατιστικές του WHO ως περιστατικά AIDS. Η πολιτική αυτή του WHO οδήγησε πρόσφατα στον εκτοπισμό της φυματίωσης και την πρωτοκαθεδρία του AIDS στην ιεραρχία των θανάσιμων ασθενειών. Ο Duesberg αμφιβάλει για το αν υπάρχει έστω και μια ασθένεια που παρουσία HIV αντισωμάτων δεν θα διαγνωσθεί ως AIDS. Θεωρεί επίσης ότι, κυρίως στην περίπτωση του αφρικανικού AIDS, παλιές, «ενδημικές» της Αφρικής παθήσεις, τοποθετούνται σκόπιμα στην συμπτωματολογία του AIDS για να μεγεθύνουν τεχνητά την επίπτωση του AIDS.
«Δεν Υπάρχει AIDS. Είναι Κάτι που Έχει Εφευρεθεί…»
Τον Οκτώβριο του 1993 στους κυριακάτικους London Times δημοσιεύτηκε μια συνέντευξη με το ζεύγος Krynen. Οι Krynen είναι επικεφαλείς σε έναν πολυάνθρωπη ανθρωπιστική οργάνωση στην επαρχία της Τανζανίας Κανγκέρα. Όταν οι Krynen πρωτοπήγαν στην Τανζανία το 1989, ήταν πεπεισμένοι πως η Καγκέρα βρισκόταν στα πρόθυρα μιας τρομερής επιδημίας. Η εμπειρία που απέκτησαν δουλεύοντας στην Καγκέρα τους οδήγησε σε ριζική αναθεώρηση των αρχικών τους απόψεων. Με μεγάλη έκπληξη διαπίστωσαν πως οι ιθαγενείς, είτε είχαν διαγνωστεί ως οροθετικοί (ως φορείς του AIDS) είτε όχι, υπέφεραν λίγο πολύ από τις ίδιες παθήσεις και πως ανταποκρίνονταν εξίσου καλά στις συμβατικές αγωγές. Αυτές οι εμπειρικές διαπιστώσεις οδήγησαν τον Philippe Krynen να δηλώσει ευθέως: «Δεν υπάρχει AIDS. Είναι κάτι που έχει εφευρεθεί. Δεν υπάρχει επιδημιολογική βάση για αυτό, για μας δεν υπάρχει.». Όσο συγκινητική και πειστική και αν είναι η μαρτυρία Krynen, προσωπικές εμπειρίες δεν συγκροτούν Επιστήμη.
Υπάρχουν ειδικοί επιστήμονες και στατιστικές και παγκόσμιοι οργανισμοί για αυτό το ρόλο όπως ο Οργανισμός των Ηνωμένων Εθνών. Με βάση αυτές τις συλλογικότητες διαμορφώνεται και ελέγχεται η Επιστήμη. Έτσι αποφεύγονται οι παρανοήσεις που συμβαίνουν σε ατομικό επίπεδο, μέσα από πολλαπλά φίλτρα εξειδίκευσης. Όσο αυξάνει το εύρος της καταγραφής τόσο μειώνεται σφάλματα ατομικών παρατηρήσεων. Γιατί όμως τότε, όπως περιγράφεται σε δημοσίευμα της Ουάσινγκτον Ποστ: «…Οι κορυφαίοι επιστήμονες του AIDS του ΟΗΕ σκοπεύουν να αναγνωρίσουν αυτή τη βδομάδα πως εδώ και πολύ καιρό έχουν υπερεκτιμήσει τόσο το μέγεθος όσο και τη διαδρομή της επιδημίας, που τώρα πιστεύουν ότι επιβραδύνεται εδώ και μια δεκαετία;» Οι τελευταίες εκτιμήσεις τοποθετούν τον αριθμό των ετησίων νέων HIV λοιμώξεων στα 2,5 εκατομμύρια, μείωση της τάξης του 40% σε σχέση με τις περσινές εκτιμήσεις. Περίπου 33 εκατομμύρια ασθενείς παγκοσμίως είναι η εκτίμηση για το 2007, όταν η αντίστοιχη του προηγούμενου έτους ήταν 40 εκατομμύρια με ανοδική τάση… Κάποιοι ερευνητές θεωρούσαν για χρόνια πως οι αξιωματούχοι του ΟΗΕ διόγκωναν την έκταση της επιδημίας για να μπορέσουν να αντλήσουν πολιτική και οικονομική στήριξη… Η Helen Epstain δήλωσε πως «υπάρχει μια τάση για τεχνητή δημιουργία συναγερμού γύρω από το AIDS που βόλευε μάλλον μια ατζέντα για συγκέντρωση κονδυλίων… Ελπίζω πως αυτά τα νέα νούμερα θα μας βοηθήσουν να δούμε τα πράγματα περισσότερο ρεαλιστικά». Ποιοι οι λόγοι για αυτή τη διόγκωση;
Στο δημοσίευμα αναφέρεται πως «…ανάμεσα στους λόγους είναι η μεθοδολογία… Ο αρμόδιος φορέας του ΟΗΕ για το AIDS (UNAIDS), που βρισκόταν υπό τη διεύθυνση του Βέλγου επιστήμονα Peter Piot από την αρχή της ίδρυσής του, το 1995, υποστήριζε θερμά την αύξηση των κονδυλίων για το την καταπολέμηση της επιδημίας. Την προηγούμενη δεκαετία, το χρηματικό ποσό που δαπανήθηκε παγκοσμίως για το AIDS αυξήθηκε κατά 30 φορές φτάνοντας περίπου στα 10 δισεκατομμύρια δολάρια ετησίως. Αλλά εξαιτίας του τρόπου που επέλεξε του στην ανίχνευση της επέκτασης της επιδημίας και στην κατάρτιση στρατηγικών για την καταπολέμησή της, ο UNAIDS δέχτηκε κριτική και κατηγορήθηκε από κάποιους πως είχε πολιτικοποιηθεί και δεν ήταν πλέον επιστημονικά σθεναρός».
Για χρόνια, οι αναφορές του UNAIDS σκιαγραφούσαν μια επιδημία που απειλούσε να ξεσπάσει πέρα από το επίκεντρο της, στη νότια Αφρική, για να δημιουργήσει εκτεταμένες ασθένειες και θανάτους σε άλλες χώρες. Μόνο στην Κίνα, μια αναφορά προειδοποίησε πως οι HIV λοιμώξεις θα έφταναν στα 10 εκατομμύρια μέχρι το τέλος της δεκαετίας από το 1 εκατομμύριο που ήταν το 2002. Ο Piot έγραφε προσωπικούς προλόγους σε τέτοιου τύπου αναφορές προειδοποιώντας με τη σειρά του για τους κινδύνους της απάθειας, ισχυριζόμενος π.χ το 2006 πως «η πανδημία και το τίμημα της ξεπερνούν κα τις πιο δυσοίωνες προβλέψεις». Αλλά ήδη, αρκετά χρόνια νεώτερων και περισσότερο ακριβών μελετών, τεκμηρίωσαν επαρκώς πως τα εργαλεία του UNAIDS για τη μέτρηση και την πρόβλεψη της πορείας της επιδημίας ήταν ελαττωματικά… «Οι αναθεωρήσεις επηρεάζουν όχι μόνο τα παρόντα νούμερα αλλά παρελθοντικά. Μια αναφορά του 2002 για παράδειγμα, τοποθέτησε το συνολικό αριθμό των HIV κρουσμάτων στα 42 εκατομμύρια όταν ο πραγματικός αριθμός εκείνη την περίοδο σύμφωνα με τη νέα αναφορά ήταν 30 εκατομμύρια». Πέρα από την Αφρική, το AIDS είναι πιο πιθανό να συγκεντρώνεται ανάμεσα σε ομάδες υψηλού κινδύνου, όπως είναι οι ομοφυλόφιλοι, οι ενδοφλέβιοι χρήστες ναρκωτικών και όσοι παρέχουν επ’ αμοιβή σεξουαλικές υπηρεσίες.
Επί σειρά ετών οι αντιφρονούντες του AIDS ωρυόντουσαν για κακή λήψη και επεξεργασία των στατιστικών δεδομένων. Και από ότι φαίνεται είχαν δίκιο. Όχι μόνο ήταν τα νούμερα λάθος, αλλά και η μεθοδολογία ήταν εσφαλμένη και πιθανώς επηρεασμένη από πολιτικοοικονομικές σκοπιμότητες. Δισεκατομμύρια που στραγγίστηκαν από τις κοινωνίες για να υψωθούν αυτοσχέδια φράγματα που θα προστάτευαν από το μεγάλο παλιρροϊκό κύμα της επερχόμενης πανδημίας, εκατομμύρια άνθρωποι που έζησαν τον πανικό μιας «ύποπτης» επαφής, χιλιάδες άνθρωποι που έζησαν τη φρίκη της λανθασμένα θετικής διάγνωσης –ποιος θα κληθεί για να του αποδοθούν οι ανάλογες ευθύνες; Μάλλον κανείς. Όπως κανείς δε θα επιβραβεύσει αυτούς που μιλούσαν για σκόπιμη στατιστική διόγκωση. Δεκαετίες σεξουαλικής και κοινωνικής δεισιδαιμονίας για να μας πουν μια μέρα πως μάλλον η επιδημία είχε εξαρχής αυτοπεριοριστεί στις ομάδες υψηλού κινδύνου. Μάλλον, γιατί πάντα εκεί βρισκόταν κατά κύριο λόγο, γιατί ήταν «ενδημική» και γιατί η «πανδημοποίηση» της ήταν ένα στατιστικό τρικ λαίμαργων για κονδύλια και δόξα εφήμερη φήμη ανθρώπων. Αν λοιπόν η στατιστική του AIDS είναι λανθασμένη, τι ακριβώς συμβαίνει με τη βιολογία του;
Η Μεγάλη Εικόνα του HIV
Ας παραδοθούμε στην γοητεία της υπεραπλουστευτικής υπόθεσης πως ο HIV είναι η αιτία του AIDS. Πως άραγε μοιάζει αυτός ο πολυμήχανος ιός; Μέχρι τώρα η δομή του έχει περιγραφεί ως σφαιρική, και πιο πρόσφατα ως εικοσαεδρική. Το να απαθανατίσουμε αυτόν τον ιό σε φιλμ αποδείχτηκε εξαιρετικά δύσκολο. Όταν το δοκίμασε ο Montagnier το 1983 περιέγραψε το εγχείρημα του ως «ρωμαϊκή προσπάθεια». Εικοσιτρία χρόνια μετά, το 2006, μια αγγλογερμανική ομάδα κατέφερε ένα μεγάλο επίτευγμα: συνέθεσαν την πλήρη τρισδιάστατη εικόνα του HIV συνδυάζοντας χιλιάδες «φωτογραφίες» του. Ήταν ένα ακόμη εξαιρετικά δύσκολο και φιλόδοξο επιχείρημα. Για ποιο λόγο όμως; Ο Stephen Fuller, της Οξφόρδης που συμμετείχε στην ομάδα είπε χαρακτηριστικά στο BBC: «Με ρωτάτε αν μπορώ να σας δείξω τη δομή του HIV και εγώ σας απαντώ, ποια από όλες…O HIV είναι ποικιλόμορφος. Η διάμετρος μιας μορφής μπορεί να είναι τρεις φορές μεγαλύτερη από μια τη διάμετρο μιας άλλης».
Ποια από όλες; Ώστε δεν υπάρχει σταθερή μορφολογία για τον ιό. Και ίσως αυτό να μην είναι τόσο ασυνήθιστο για τους ιούς, αλλά και πάλι η μορφολογία είναι πολύ σημαντική για τον ταξινομία. Οπότε, για να κρατήσουμε μια υπόθεση, πετάμε και την ταξινομία, όπως περιφρονώντας και τα κριτήρια του Koch πετάξαμε και την μικροβιολογία. Όσο για την επιδημιολογία, αυτή την παροπλίσαμε προ καιρού με την εσφαλμένη μεθοδολογία. Τι έχει μείνει λοιπόν από την Επιστήμη; Ή μήπως ο μικροσκοπικός θεών των εξαιρέσεων, ο HIV δεν χρειάζεται την Επιστήμη αλλά τη μεταφυσική για να ερμηνευτεί. Τι κάναμε λοιπόν τόσα χρόνια εκτός από το να καταστρατηγούμε την επιστήμη; Πως ανακουφίσαμε τους ασθενείς του AIDS; Τους δώσαμε περισσότερο χρόνο ζωής. Ναι, πόσο ποιοτικός ήταν όμως;
«Δεν θα Χορηγήσω Θανατηφόρο Φάρμακο σε Κανένα»: Ιπποκρατικός όρκος
Ξεκινώντας την έρευνα πάνω στο AIDS ήμουν πολύ επιφυλακτικός. Ο καθένας έχει τις απόψεις του, αλλά όταν αυτές αρχίζουν να έχουν κόστος πάνω στους άλλους… σκεφτόμουν «κι αν ενθαρρύνω έστω έναν ασθενή του AIDS να μην πάρει μια πιθανόν σωτήρια αγωγή και καταλήξει; Τότε τι;» Οι επιφυλάξεις μου δε με έχουν αφήσει αλλά τώρα αντιλαμβάνομαι ότι με τύφλωσαν σε αυτονόητα πράγματα: την ακριβή σχέση των αναστολέων αντίστροφης τρανσκριπτάσης (RTI’s) και της AIDS άνοιας (ADC)
Ένα από τα πλεονεκτήματα των φαρμάκων RTI’s υποτίθεται ότι είναι η εξειδίκευση τους. Στοχεύουν σε ένα ένζυμο που είναι κρίσιμο για τη δραστηριότητα του ιού. Μαντέψτε τι όμως: το ένζυμο αυτό δε βρίσκεται μόνο στους ρετροιούς, αλλά είναι απαραίτητο για (ανθρώπινα) κυτταρικά οργανίδια. Τα κυτταρικά εργοστάσια παραγωγής ενέργειας, τα μιτοχόνδρια, χρησιμοποιούν το ίδιο ένζυμο και είναι ίσως η πιο σημαντική εστία, όπου τα RTI’s μπορούν να προκαλέσουν βλάβες που με τον καιρό μπορούν να εκδηλωθούν ως οργανικές ή συστηματικές. Τα μιτοχόνδρια φέρουν το δικό τους DNA και καθώς δεν καλύπτονται από τους μηχανισμούς επιδιόρθωσης βλαβών που ο πυρήνας διαθέτει είναι πολύ πιο ευαίσθητα σε αυτές. Η σπάνια και συνήθως θανατηφόρα ηπατική στεάτωση που οφείλεται σε ιατρογενή μιτοχονδριακή βλάβη έχει περιγραφεί ενδελεχώς. Η λιποδυστροφία είναι μια άλλη «ευγενική χορηγία» των RTI’s. Η αθροιστική μυοσκελετοπάθεια επίσης έχει αποδοθεί σε φάρμακα του AIDS. Αυτό που είναι πραγματικά εντυπωσιακό είναι όμως η πιθανή επίπτωση των RTI’s στο Κεντρικό Νευρικό Σύστημα. Η AIDS-εγκεφαλοπάθεια, περιφερική νευροπάθεια,-μυελοπάθεια, όλες οι καταστάσεις που έχουν αποδοθεί σε άμεση ή έμμεση δράση του HIV χωρίς ποτέ να έχει διακριβωθεί ακριβής μηχανισμός, όλες αυτές οι καταστάσεις έχουν τους «σωσίες» τους σε ιατρικές καταστάσεις που η παθογένεσή τους οφείλεται σε μιτοχονδριακές βλάβες ή δυσλειτουργίες.
Μια ακόμη μικρή μα εξόχως συναρπαστική λεπτομέρεια της AIDS-εγκεφαλοπάθειας (ADC) είναι ότι αυτή περιγράφεται ως όψιμη ασθένεια-σύμπτωμα του AIDS. Από την άλλη, η επίπτωση και η επικινδυνότητα της ADC είναι μεγαλύτερη στα παιδιά. Εκδήλωση όψιμου AIDS ακόμη και στα νεογνά; Μια πιθανή λογική οδός ξεκινά από το γεγονός ότι τα παιδιά κληρονομούν απευθείας το μιτοχονδριακό DNA από τη μητέρα τους. Αν υπάρχει ένας παράγοντας που προκαλεί βλάβη στο μητρικό μιτοχονδριακό DNA, υπάρχει πιθανότητα το παιδί να πάρει το δυσλειτουργικό μιτοχόνδριο. Και τα RTI’s μπορούν να το κάνουν αυτό στη μάνα, κατά συνέπεια και στο παιδί. Τότε γιατί είναι όλοι τόσο πρόθυμοι να αποδώσουν το παιδικό ADC στην άγνωστη παθoγένεια του HIV και όχι στην ιατρογενή AIDS- μιμούμενη δράση των RTI’s. Προς τι και γιατί οι εμμονές όταν τα RTI’s μπορούν να προκαλέσουν ένα μεγάλο φάσμα από τα συμπτώματα-ασθένειες του AIDS που καλούνται να θεραπεύσουν; Και πως και ποιος θα κάνει τη διαφοροδιάγνωση ανάμεσα σε τόσο συγγενικές παθολογίες, και ποιος και πως θα επιλέξει το κατάλληλο θεραπευτικό σχήμα που πρέπει να ακολουθηθεί;
Πέρα Από τον Duesberg
Ο Duesberg παρουσίασε σαν παράδειγμα ενός μη-HIV (A)IDS, μια άλλη ανοσοανεπάρκεια ονόματι ιδιοπαθή CD4 λεμφοκυττοπενία (ICL). Υπήρχε όμως μια ανακολουθία μεταξύ AIDS και ICL. Στο AIDS παρουσιάζεται αυξημένη αναλογία CD8/CD4, στο ICL όχι. Ο πραγματικά σπουδαίος επιστήμονας υπέπεσε σε ένα μεθοδολογικό ατόπημα χαρακτηριστικό της κοντόφθαλμης προσέγγισης τύπου Gallo: Αν υπάρχει μια ανεπάρκεια στα CD4+ κύτταρα τότε το πρόβλημα πρέπει να βρίσκεται μέσα σε αυτά τα κύτταρα, έτσι δεν είναι; Τι πιο προφανές. Ότι σκοτώνει τα κύτταρα, βρίσκεται μέσα στα κύτταρα… Έτσι δομήθηκε και η υπόθεση του ιού. Αλλά στην απέραντη πολυπλοκότητα του ανοσοποιητικού, ενός συστήματος σχεδιασμένου να αντιδρά με το εσωτερικό και το εξωτερικό περιβάλλον, τόσο εστιακές αιτιότητες δεν είναι αυταπόδεικτες.
Ένα ουσιαστικό στοιχείο του ανοσοποιητικού είναι το σύμπλεγμα μείζονος ιστοσυμβατότητας (MHC), ένα σύστημα μορίων που φέρονται στην επιφάνεια κάποιων κυττάρων και ορίζουν σε μεγάλο βαθμό την ανοσοποιητική δράση, τη χημική αναγνώριση και την ανοσολογική απάντηση. Σε μια σπάνια κατάσταση υγείας που ονομάζεται MHC II ανεπάρκεια, επάγεται ανεπάρκεια των CD4+ κυττάρων, όπως συμβαίνει στο AIDS. Και όπως και στο AIDS, οι ασθενείς είναι επιρρεπείς και ευάλωτοι σε ευκαιριακές λοιμώξεις. Παράλληλα, η αναλογία CD8/CD4 είναι αυξημένη, όπως και στο AIDS.
Η έκφραση των μορίων του MHC II, εξαρτάται όχι μόνο από τα αντίστοιχα γονίδια αλλά επιπροσθέτως και από 4 άλλα ρυθμιστικά γονίδια. Ένα από αυτά κωδικοποιεί για ένα ρυθμιστή που ονομάζεται Ciita και είναι κεφαλαιώδους σημασίας για το MHC. Τώρα ο HIV έχει τα δικά του τρυθμιστικά γονίδια. Δύο από αυτά είναι τα TAT και NEF. Αυτό που έχει ενδιαφέρον είναι η NEF πρωτείνη του HIV αναστέλλει τη λειτουργία του ανθρώπινου MHC II και ότι ο TAT «ρυθμιστής» του HIV αναστέλλει τον ανθρώπινο CIITA «ρυθμιστή» και το αντίστροφο. Ο HIV δεν είναι ένας απλός φονιάς κυττάρων. Είναι ένας εκπαιδευμένος δολοφόνος με γνώσεις ακαδημαϊκού επιπέδου. Γνωρίζει το ανοσοποιητικό καλύτερα από τους ειδικούς. Το φάσμα δράσης του είναι απλά αδιανόητα περίπλοκο. Μήπως όμως αυτό που τόσα χρόνια παρακολουθούμε δεν είναι οι ιδιαιτερότητας και η πολυπλοκότητες ενός ρετροϊού αλλά οι ιδιαιτερότητες και οι πολυπλοκότητες του ανθρώπινου ανοσοποιητικού συστήματος; Αλλά υπάρχει ένας ιός έτσι δεν είναι; Τον απομόνωσαν, τον φωτογράφισαν, τον βάπτισαν, υπάρχει δεν μπορεί να μην υπάρχει.
Φυσικά. Όταν ο Montagnier επιχείρησε να απομονώσει τον ιο-φονια, μια από τις αρχικές του ανησυχίες ήταν οι ενδορετροϊοί (ΕΡΙ), ότι το RNA που έψαχνε μπορεί να ανήκε σε ρετροϊούς κάποτε μολυσματικούς οι οποίοι πριν από χιλιάδες ή και εκατομμύρια χρόνια ενσωματώθηκαν στο ανθρώπινο γονιδίωμα και μετά από αλλεπάλληλες μεταλλάξεις έγιναν ανενεργοί. Οι ΕΡΙ είναι πλέον ακίνδυνοι –γενετικοί χαμίνια που αποτελούν το 5-8% του ανθρώπινου γονιδιώματος. Ο Montagnier γρήγορα απέρριψε την ιδέα των ΕΡΙ γιατί ακριβώς ήταν ανενεργοί, πόσο μάλλον τοξικοί και μολυσματικοί. Αλλά αυτό ήταν ένα πρωθύστερο σχήμα. Έψάχναν για κάτι το τοξικό και μολυσματικό μέσα στα CD4 για να εξηγήσουν το AIDS, αλλά όπως επιδεικνύεται από το παράδειγμα της MHC II ανεπάρκειας και τις αλληλεπιδράσεις TAT, NEF, CIITA και MHC, κάτι τέτοιο δεν ήταν απαραίτητο, ίσως ούτε καν χρήσιμο. Τα κριτήρια Koch έπρεπε να τηρηθούν και ο υποτιθέμενος ιός έπρεπε να είχε απομονωθεί πριν του χρεώσουν τοξικότητα και μολυσματικότητα. Αλλά δεν έγιναν ακριβώς έτσι τα πράγματα. Οι ενδορετροιοί απορρίφτηκαν επειδή ήταν ανενεργοί, μη μολυσματικοί και μη τοξικοί. Ή μήπως είναι; Η έρευνα υποδεικνύει ότι: «εκφράσεις αλληλουχιών αντίστροφης τρανσκριπτάσης σε ανθρώπινους ιστούς μπορεί να έχουν βιολογικές συνέπειες. Οι περιγραφόμενες αλληλουχίες είναι παρόμοιες με στοιχεία που προκαλούν καρκίνωμα και ανοσοτροπικά σε ποντίκια. Παραμένει να φανεί το αν και κατά πόσο ανθρώπινες αλληλουχίες έχουν τέτοιες λειτουργίες». Και οι φωτογραφίες, οι φωτογραφίες με το ηλεκτρονικό μικροσκόπιο; Οι φωτογραφίες δείχνουν κάτι, δεδομένο, αλλά είναι ιικά σωματίδια;
Ο HIV Αξιοποιεί την Εξωσωματιακή Οδό Απελευθέρωσης
Μια νέα υπόθεση για το πως ο HIV εξέρχεται από το κύτταρο κερδίζει έδαφος: προτείνει ότι ο HIV αξιοποιεί την εξωσωματιακή οδό απελευθέρωσης: Τα εξωσωμάτια είναι νανοσκοπικά κυστίδια που σχηματίζονται από την κυτταρική μεμβράνη του ίδιου του κυττάρου για να απελευθερωθούν τελικά προς το εξωκυττάριο περιβάλλον, μεταφέροντας χημικά μηνύματα, είτε μέσω του περιεχόμενου τους είτε μέσω των πρωτεϊνών επιφανείας τους. Μπορούν να περιέχουν επίσης μόρια MHC και να προκαλούν ανοσολογική ρύθμιση. Το εξωσωμάτια είναι μια καινούρια για μας μέθοδος διακυτταρικής επικοινωνίας και ανοσολογικής ρύθμισης. Μπορεί να μεταφέρουν επίσης mRNA και μικροRNA, το επονομαζόμενο εξωσωματιακό δορυφορικό RNA το οποίο μπορεί να παρέμβει στην πρωτεϊνοσύνθεση των κυττάρων «στόχων». Η εξωσωματιακή οδός απελευθέρωσης προτάθηκε από τους Hildreth, Gould and Booth γιατί διαρκώς έρχονταν αντιμέτωποι με πολυπληθείς παρατηρήσεις που δεν ταίριαζαν σε καμιά περίπτωση με τα υπάρχοντα μοντέλα της HIV βιολογίας. Ο ίδιος ο Hildreth περιγράφει χαρακτηριστικά πως: «Τόσες πολλές πτυχές της ρετροιικής βιολογίας… δεν έχουν συμφιλιωθεί με τα δεδομένα που είμαστε υποχρεωμένοι να αποκτήσουμε μια ευρύτερη οπτική… Ένα μεγάλο μέρος όχι μόνο της δουλειάς μας αλλά και άλλων έχει δείξει ότι η βιολογία του HIV είναι πιο πολύπλοκη από αυτό που θα περίμενε κανείς με βάση τα γονίδια του ιού. Επιπλέον, ένας μεγάλος αριθμός πρωτεϊνών του ξενιστή που σχετίζονται με τον ιό, υποδεικνύει πως ο HIV πιθανώς αξιοποιεί ένα κυτταρικό μονoπάτι για τη βιογένεση και την απελευθέρωση του. Πρόσφατα ένας αριθμός ερευνητών έχουν δείξει ότι οι gag πρωτεΐνες των ρετροϊών αλληλεπιδρούν ευθέως με πρωτεΐνες του ξενιστή που συμμετέχουν στη δημιουργία, το σχηματισμό και τη μεταφορά όψιμων ενδοσωματίων. Επιπρόσθετα, η εκβλάστηση του HIV στα μακροφάγα συμβαίνει σε μεγάλα διαμερίσματα “φόρτωσης” MHCII ή σε πολυκυστιδιακά σωμάτια (MVBs). Αυτά τα διαμερίσματα χρησιμεύουν ως εστίες για τη δημιουργία εξωσωματίων που έχουν το μέγεθος ιών, σχηματίζονται στα MVBs και εκκρίνονται στο εξωκυττάριο διάστημα…»
«…ο HIV Είναι Ένα Πλήρες Εξωσωμάτιο με Όλη τη Σημασία της Λέξεως…»
Και ιός και εξωσωμάτιο; Γιατί αυτή η διχασμένη προσωπικότητα; Μήπως γιατί έχουμε πατεντάρει τον HIV σαν αιτιακό παράγοντα του AIDS και αρνούμαστε να υπαναχωρήσουμε;
Η υπόθεση του δούρειου εξωσωματίου πήγε ακόμη μακρύτερα, προς την περιοχή του επιστημονικού εξτρεμισμού: προτάθηκε ότι οι ρετροϊοί εξελίχθηκαν από τα ρετροτρανσποζόνια, κινητά στοιχεία του (ανθρώπινου) γονιδιώματος, γενετικοί πλανόδιοι που η μόνη τους λειτουργία φαίνεται να είναι η αυτοαναπαραγωγή γιατί και έχουν χαρακτηριστεί ως «εγωιστικά DNA παράσιτα». Έχουν συνδεθεί με την αιμοροφιλία, τους καρκίνους και ανοσοανεπάρκειες, όλες τους καταστάσεις που σχετίζονται με το AIDS. Ο Hildeth πρότεινε πως μια μετάλλαξη που οδήγησε το RNA ενός ρετροτρανσποζονίου προς την εξωσωματιακή οδό απελευθέρωσης, θα μπορούσε να προσφέρει ένα τρόπο για να ντυθεί το RNA, να εξέλθει από το κύτταρο και να εισέλθει σε ένα άλλο, με λίγα λόγια : ιδού ένας ρετροϊός! Κατά πάσα πιθανότητα αυτό είναι που απομόνωσαν το 1983: ένα εξωσωμάτιο που περιέχει RNA, την ύπαρξη του οποίου εκείνη την εποχή δεν γνώριζαν ούτε καν θεωρητικά.
Αυτός είναι ο λόγος που ο φάκελος του HIV εκφράζει μόρια MHCII. Για αυτό ο ιός εκβλαστάνει. Είναι ουσιαστικά ένα εξωσωμάτιο. Για αυτό το λόγο ποτέ δύο γονιδιώματα HIV δεν είναι τα ίδια για αυτό συνέχεια μεταλλάσσεται, για ποτέ του δεν ήταν μια καλά ορισμένη αυτόνομη ιική οντότητα, για αυτό όταν ρωτάς ειδικούς σαν τον Fuller ποια είναι η δομή του, εκείνοι σου ανταπαντούν με την ερώτηση «ποιον από όλους;» Για αυτό ο ρυθμιστής του HIV TAT ανταγωνίζεται τον ανθρώπινο CIITA, γιατί είναι απλά μια ενδογενής ή αλλογενής παραλλαγή του, για αυτό ο ιός είναι διαφορετικός από πληθυσμό σε πληθυσμό, από άτομο σε άτομο, από όργανο σε όργανο και από κύτταρο σε κύτταρο.
Αυτός είναι ο λόγος που όταν ο Hoffmann εξέθεσε ποντίκια που δεν είχαν προσβληθεί σε κύτταρα άλλων ποντικιών που επίσης δεν είχαν προσβληθεί, πήρε αντισώματα στην gp120 και την p24, «ειδικές του HIV» πρωτεΐνες. Για αυτό όταν ο James Stott προσέβαλε μακάκους με ανθρώπινα μη μολυσμένα T-κύτταρα, παραδόξως έλαβε ανοσολογική απάντηση για το «ξαδερφάκι» του HIV τον SIV.
Τo AIDS φαίνεται να είναι μια ενδογενής ανοσολογική κατάσταση που πυροδοτείται από ενδογενή και ή και εξωγενή ερεθίσματα και περιπλέκεται ακόμη περισσότερο από θεραπείες που έχουν τη δυνατότητα να μιμούνται-προκαλούν τα συμπτώματα-ασθένειες του. Αυτό μάλλον είναι το AIDS. Αυτή είναι όλη η ιστορία και η μοναδική ίσως ελπίδα που έχουμε για μια αποτελεσματική θεραπεία βρίσκεται στο να εγκαταλείψουμε τις υπεραπλουστεύσεις και τους δογματισμούς.
Ο ΠΕΤΡΟΣ ΑΡΓΥΡΙΟΥ είναι συγγραφέας. Το βιβλίο του Θανάσιμες Θεραπείες, μια μοναδική μελέτη πάνω στο φαρμακευτικό καρτέλ, στα ιατρικά εγκλήματα και στους άγνωστους βιολογικούς πολέμους, κυκλοφορεί από τις εκδόσεις ETRA.
Δηλώσεις πανικού: «Ένας στους πέντε ετεροφυλόφιλους μπορεί να είναι νεκρός στα επόμενα τρία χρόνια», σχόλιο από το σόου της Oprah Winfrey, 18 Φεβρουαρίου 1987.
ΠΗΓΗ
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου