Η λογοτεχνία ως πολιτισμική και διαπολιτισμική αγωγή

Βενετία Αποστολίδου, Γρηγόρης Πασχαλίδης, Ελένη Χοντολίδου, "Η λογοτεχνία ως πολιτισμική και διαπολιτισμική αγωγή," εισήγηση στη διημερίδα "Ομοιότητες και διαφορές: αναζητώντας νέους δρόμους στην εκπαίδευση," Κομοτηνή, 29 & 30 Νοεμβρίου 2002, στο πλαίσιο του ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΟΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ ΜΟΥΣΟΥΛΜΑΝΟΠΑΙΔΩΝ 2002-2004, ΔΡΑΣΗ 2.5 Δημιουργία «εναλλακτικού» εκπαιδευτικού υλικού για το μάθημα της λογοτεχνίας Α΄ και Β΄ Γυμνασίου.

"Η διδασκαλία της λογοτεχνίας στο πλαίσιο του Προγράμματος
Εκπαίδευση Μουσουλμανοπαίδων 2002–2004  συνιστά μια κοινωνική και
παιδαγωγική πρόκληση.  Ποιά μπορεί να είναι η θέση του μαθήματος της
λογοτεχνίας στο διδακτικό πρόγραμμα των Γυμνασίων της Θράκης; Σε μια
εποχή όπου το μάθημα της λογοτεχνίας τείνει να έχει μια μάλλον
περιφερειακή,  έκκεντρη θέση μέσα στο όλο και περισσότερο
προσανατολιζόμενο στις επιστήμες και στην τεχνολογία σύγχρονο σχολείο, η
διδασκαλία του στους μειονοτικούς μαθητές,  με δεδομένη την ατελή γνώση
τους της ελληνικής γλώσσας αλλά και την πολιτισμική διαφορά τους, μοιάζει
να το καθιστά ακόμα πιο περιθωριακό, σχεδόν οριακό, όσον αφορά είτε στη
σκοπιμότητα είτε στην ίδια τη βιωσιμότητά του.  Πράγματι,  από πολλές
απόψεις,  η λογοτεχνία σήμερα αποτελεί ουσιαστικά μια μειονότητα.  Στις
σύγχρονες κοινωνίες, η λογοτεχνία συνιστά ένα είδος λόγου που βρίσκεται στο
περιθώριο της καθημερινής ζωής,  των πρακτικών μας ασχολιών,  των
επαγγελματικών μας δραστηριοτήτων,  των κοινωνικών μας σχέσεων και των
ψυχαγωγικών μας συνηθειών. Aπό την άλλη πλευρά, ωστόσο, είναι σ’ αυτόν το
μειονοτικό λόγο της λογοτεχνίας που όλοι μας  –κάποιοι συχνότερα,  άλλοι
σπανιότερα–  στρεφόμαστε προκειμένου να καταλάβουμε και να
ερμηνεύσουμε όλο αυτόν τον κόσμο της καθημερινότητάς μας και τη θέση
μας μέσα σ’ αυτόν. H σχέση μας με τη λογοτεχνία είναι ουσιαστικά μια σχέση
φιλοξενίας ενός Άλλου που μας βοηθά να δώσουμε σχήμα και νόημα στα
προσωπικά και ιστορικά μας βιώματα,  να προσανατολιστούμε μέσα σ’  ένα
ολοένα και πιό περίπλοκο κοινωνικό και πολιτισμικό περιβάλλον,  να
πλάσουμε την ατομική αλλά και τη συλλογική μας ταυτότητα..."


Το πλήρες κείμενο της εισήγησης βρίσκεται εδώ